Η προωρότητα αναφέρεται στη γέννηση ενός μωρού πριν από την 37η εβδομάδα κύησης. Όσο πιο νωρίς γεννιέται ένα βρέφος, τόσο πιο ανώριμα είναι τα όργανά του και τόσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη για ιατρική φροντίδα, συχνά σε Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών (ΜΕΝΝ).
Η προωρότητα συνδέεται με αρκετές προκλήσεις, τόσο ιατρικές όσο και συναισθηματικές — και εδώ είναι που ο ρόλος της ψυχολογίας των γονιών γίνεται καθοριστικός.
Τι σημαίνει προωρότητα
- Η εγκυμοσύνη δεν ολοκληρώνεται πλήρως, κάτι που μπορεί να επηρεάσει την αναπνοή, τη θερμοκρασία, την πέψη, το νευρικό σύστημα και την ανάπτυξη του μωρού.
- Συχνά απαιτείται παρατεταμένη νοσηλεία σε ΜΕΝΝ, ειδικές θεραπείες, υποστήριξη αναπνοής ή διατροφής.
- Η εξέλιξη κάθε πρόωρου βρέφους είναι μοναδική: πολλά μωρά, με τη σωστή φροντίδα, μεγαλώνουν υγιή και δυνατά.
Ο ρόλος της προωρότητας στην ψυχολογία των γονιών
Η γέννηση ενός πρόωρου μωρού είναι μια συναισθηματική καταιγίδα για τους γονείς. Συχνά βιώνουν:
1. Σοκ και αιφνιδιασμό
Η γέννα συμβαίνει ξαφνικά, πριν προλάβουν να προετοιμαστούν — ούτε πρακτικά ούτε συναισθηματικά.
2. Φόβο για την υγεία και την επιβίωση του μωρού
Οι γονείς ακούν για ιατρικούς όρους, μηχανήματα, εξετάσεις και πιθανές επιπλοκές, κάτι που ενισχύει την αγωνία.
3. Αίσθημα ανικανότητας
Επειδή το μωρό βρίσκεται σε θερμοκοιτίδα και η φροντίδα του βασίζεται κυρίως στο ιατρικό προσωπικό, οι γονείς συχνά νιώθουν ότι «δεν μπορούν να κάνουν αρκετά».
4. Ενοχές – ακόμη κι αν δεν φταίνε σε τίποτα
Πολλές μητέρες και πατέρες νιώθουν ότι «το σώμα τους τις/τους πρόδωσε» ή ότι θα μπορούσαν να είχαν κάνει κάτι διαφορετικό. Αυτές οι σκέψεις είναι συνηθισμένες αλλά εντελώς άδικες.
5. Συναισθηματικό roller–coaster
Καθημερινή εναλλαγή ανάμεσα στο άγχος, την ελπίδα, τον φόβο και την ανακούφιση. Κάθε γραμμάριο που παίρνει το μωρό, κάθε μικρή βελτίωση, φέρνει συγκίνηση και δύναμη.
6. Δυσκολία στη δημιουργία δεσμού
Η σωματική απόσταση (θερμοκοιτίδα, περιορισμένη επαφή) αρχικά δυσκολεύει τον δεσμό γονιού–βρέφους. Όμως ο δεσμός αναπτύσσεται σταδιακά, ακόμη και μέσα από το άγγιγμα της παλάμης ή την επαφή «kangaroo».
7. Ανάγκη για στήριξη
Ψυχολόγοι, νεογνολόγοι και ομάδες υποστήριξης μπορούν να βοηθήσουν τους γονείς να διαχειριστούν το τραύμα και την αβεβαιότητα.
Τι χρειάζονται περισσότερο οι γονείς πρόωρων βρεφών
- Ενημέρωση από τους γιατρούς με απλό τρόπο
- Συναισθηματική στήριξη από ειδικούς και οικογένεια
- Χρόνο για να φροντίσουν τον εαυτό τους
- Ενθάρρυνση ότι ο δεσμός με το παιδί τους χτίζεται μέρα με τη μέρα
- Ελπίδα, βασισμένη στα πραγματικά βήματα προόδου του μωρού
Συμπέρασμα
Η προωρότητα είναι μια δύσκολη αρχή, όχι όμως και το τέλος. Τα πρόωρα βρέφη συχνά γίνονται παιδιά γεμάτα δύναμη και αντοχή. Οι γονείς τους χρειάζονται υποστήριξη, κατανόηση και καθοδήγηση ώστε να αντιμετωπίσουν τον συναισθηματικό φόρτο, να επανακτήσουν τον ρόλο τους και να σταθούν στο πλευρό του μικρού τους αγωνιστή.
