1. Σίγουρα λέμε την αλήθεια και ανάλογα με την ηλικία και την γνωστική ωριμότητα του παιδιού διαλέγουμε τι να αφήσουμε έξω και πως τους μιλάμε. Μην ακολουθείς το όσο περισσότερο τους κρύψω τόσο το καλύτερο. Ήδη ξέρουν για τον ιό. Άκουσαν. Αλλά να ακούσουν αλήθειες.
2. Αν τα παιδιά σας είναι κάτω των 11-14 δεν χρειάζεται να βλέπουν/ακούν κάθε δελτίο ειδήσεων. Κάποιος περιορισμός δεν βλάπτει. Καλύτερα να τους εξηγήσετε εσείς παρά να βλέπουν τις προεπιλεγμένες δραματικότερες εικόνες και αναφορές των ειδήσεων. Οι ειδήσεις θέλουν ακροατές και οι ιστοσελίδες κλικ.
3. Θα ανησυχήσουν για εσάς και τους παππούδες και τις γιαγιάδες. Πέστε τους και δείξτε τους ότι θα κάνετε να αδύνατα δυνατά να προστατέψετε τον εαυτό σας και το ίδιο θα πράξουν και οι γιαγιάδες και παππούδες. Δείξτε τους ότι έχετε αυτοπεποίθηση στο τι λέτε.
4. Του μύθους που εσείς πιστεύετε (π.χ. πίνοντας ζεστό τσάι η μίγμα νερού χλωρίνης θα γιατρευτείτε η ότι προσπαθούν κάποιοι να μας σκοτώσουν η ότι τα παιδιά δεν κολλούν) κρατήστε τους για τον εαυτό σας. Τα παιδιά σας δεν χρειάζεται να παρανοήσουν. Η παράνοια η δική μας είναι αρκετή. Περίμενε να το ακούσεις από πλέον ειδικούς που έχουν πραγματικό όνομα! και διαπιστευτήρια πριν πιστεύεις ότι ακούσεις.
5. Δείξε τους πως βήχουμε και φταρνιζόμαστε σωστά. Π.χ. στον κλειστό αγκώνα η σε χαρτί. Δείξε τους πως πλενόμαστε σωστά. Θα τους δώσει και αυτοπεποίθηση ότι μπορούν να κάνουν κάτι και δεν είναι απλά στο έλεος του ιού. Ναι θα έχουμε έξαρση και ψυχαναγκασμων αλλά το κάθε τι με την ώρα του.
6. Πέστε στα παιδιά που μπορούν να καταλάβουν ότι η ανθρωπότητα έχει περάσει πολλά τέτοια και δεν τελείωσε ο κόσμος.
7. Πέστε τους αν ρωτήσουν ότι τα παιδιά φαίνεται (και αν αλλάξουν τα δεδομένα θα δείτε) να μην νοσούν βαριά.
8. Αν θα μείνετε σπίτι (που θα γίνει και αυτό για πολλούς μας) περάστε τον χρόνο ποιοτικά μαζί τους. Δεν θα έχετε πολλές τέτοιες ευκαιρίες.
9. Αν νοσήσει κάποιος στην οικογένεια μιλήστε τους. Αν είναι κάποιος σοβαρά μιλήστε τους. Αν πρέπει κάποιος να μπει σε καραντίνα μιλήστε τους. ΜΙΛΗΣΤΕ ΤΟΥΣ!
10. Πέστε τους ότι φαίνεται ότι τα γατιά και σκυλιά τους δεν είναι σε άμεσο η μεγάλο κίνδυνο εξ όσων ξέρουμε μέχρι σήμερα.
11. Μην διστάσεις να αλλάξεις κάτι αργότερα από αυτά που είπες. Όλα είναι νέα όχι μόνο για εσένα αλλά και τους επιστήμονες. Οι μύθοι επαναλαμβάνω όμως να μείνουν στο δικό σου μυαλό. Δεν τους κάνεις πιο δυνατούς με το να τους κάνεις να πλάθουν conspiracy theories για το κάθε τι.
12. Αν κοιμούνται, αν φαίνεται να είναι απασχολημένοι με κάτι άλλο ή αν παίζουν εφάρμοσε το νόμο του όπλου (πάντα είναι γεμάτο) δηλαδή ΠΑΝΤΑ ΣΕ ΑΚΟΥΝ.
13. Αν πιστεύεις ότι θα επηρεαστεί η οικογένεια οικονομικά (π.χ. αν έχετε εστιατόριο ή δουλεύετε σε ξενοδοχείο) να θυμάστε: περνούμε την κάθε γέφυρα αφού φτάσουμε σε αυτή. Δηλαδή, μην τους αγχώνεται με επιπλέον πράγματα του μέλλοντος. Φυσικά αν φτάσετε μέχρι εκείνη την γέφυρα ακολουθείτε ξανά το νούμερο ένα πιο πάνω.
14. Ιδιαίτερα με μικρότερα παιδιά, προσπάθησε να κρατήσεις όσα περισσότερα μπορείς από την καθημερινότητα σας. Μην αλλάξεις τα πάντα χωρίς λόγο.
15. Όπως και στα σεξουαλικά η αλλά θέματα που ρωτούν τα παιδιά: Αν δεν ξέρεις να απαντήσεις κάτι μην αγχώνεστε. Πες δεν ξέρω. Έτσι απλά. Θα μάθω και θα σου πω. Μάθε από ΣΩΣΤΗ πηγή και μπορείς να επανέλθεις.
Οι συνάδελφοι μπορεί να έχουν παραπάνω να πουν. Σίγουρα δεν έχω σκεφτεί και πει τα πάντα. Απλά μια τελευταία παράκληση: τώρα είναι η ευκαιρία σου να ακολουθήσεις την επιστήμη και να πετάξεις τον μύθο.
Καθηγητής Δρ Μάριος Κωνσταντίνου – Εγγεγραμμένος Κλινικός Ψυχολόγος
