Γιορτή της Μητέρας σήμερα… Ο σπουδαίος ποιητής μας, Τάσος Λειβαδίτης έχει γράψει ένα μικρό-μέγα ποίημα για τη μητέρα (του): «Η μητέρα μου, απ’ τις καλές πλύστρες του καιρού της, έπασχε από αρθριτικά κι ήτανε δύσκολο τώρα να κατέβει. Έπρεπε, λοιπόν, εγώ κάθε νύχτα ν’ ανεβαίνω στον ουρανό».
Αν ήξεραν, οι μάνες μας, πόσο πολύ έχουμε προσπαθήσει- κάποιοι- να ανέβουμε στον ουρανό να χαϊδέψουμε το σκελετωμένο χέρι τους έστω για μια στιγμή, θα μας είχαν συγχωρήσει που δεν το καταφέραμε…
Γιορτή της Μητέρας σήμερα, κι άδικο για τον πατέρα που «πεθαμένος εδώ και τόσα χρόνια που έρχεται κάθε βράδυ και με συμβουλεύει στον ύπνο μου…» η δικιά του γιορτή. να χάνεται στην αχλύ των ημερολογίων, αλλά… Μάνα είναι μόνο μια! Κι αν δεν υπήρχαν εκείνες οι μάνες, ο Κόσμος μας δεν θα ήταν ο ίδιος, σίγουρα.
Θαυμάζουμε τα μεγάλα επιτεύγματα της ανθρωπότητας, αλλά σπάνια τρέχει ο νους μας στο ποιος έστεργε πίσω από τους σπουδαίους της Ιστορίας. Να, λοιπόν, κάποιες μητέρες που πρόσφεραν πολύ περισσότερα από την απλή φροντίδα των παιδιών τους· καλλιέργησαν στρατηγικά και με τρυφερότητα την ευφυΐα μέσω της εκπαίδευσης, της προστασίας και της βαθιάς πίστης στις δυνατότητες των «σπλάχνων» τους.
Η μητέρα του Εφευρέτη
Ένας αστικός μύθος λέει, πως ο διάσημος εφευρέτης Τόμας Έντισον, ο άνθρωπος που άλλαξε τη ζωή του Κόσμου, παιδί ακόμα, επέστρεψε ένα απόγευμα από το σχολείο του κρατώντας ένα γράμμα από τον δάσκαλό του που είχε παραλήπτη τη μητέρα του. Όταν η κυρία Νάνσι άνοιξε και διάβασε ό,τι έγραφε ο δάσκαλος ξέσπασε σε κλάματα.
Ο μικρός Τόμας την ρώτησε τι έγραφε κι εκείνη του με δάκρυα του διάβασε κομπιάζοντας: «Κυρία μου, ο γιος σας είναι ιδιοφυής. Αυτό το σχολείο είναι πολύ μικρό για εκείνον και δεν διαθέτει τους ανάλογους δασκάλους για να τον εκπαιδεύσουν. Παρακαλώ πολύ μορφώστε τον μόνη σας!»… Ο Έντισον διδάχθηκε ανάγνωση, γραφή και αριθμητική από τη μητέρα του, που ήταν πρώην δασκάλα· φοίτησε σε σχολείο μόνο για λίγους μήνες.
Χρόνια μετά, όταν η μητέρα του πέθανε, ο Τόμας Έντισον τακτοποιώντας πράγματά της βρήκε το παλιό γράμμα του δασκάλου του κιτρινισμένο βαθιά μέσα σ’ ένα συρτάρι· το ξεδίπλωσε, το διάβασε και σωριάστηκε στην πολυθρόνα πλάι του. Τι έγραφε; «Ο γιος σας είναι διανοητικά ανεπαρκής και δεν μπορούμε να του επιτρέψουμε να παρακολουθεί πλέον τα μαθήματα μας. Αποβάλλεται!»…
Μια μάνα που πίστευε στο παιδί της, μας παρέδωσε έναν σπουδαίο εφευρέτη- κυρίως- με περισσότερα από 1.000 διπλώματα ευρεσιτεχνίας που μας χάρισε τον ηλεκτρικό λαμπτήρα, τον φωνόγραφο, την κάμερα κινούμενης εικόνας, την μπαταρία και και και…
Η μητέρα ενός Μεγάλου της Ιστορίας
Αψηφώντας τους αυστηρούς κανόνες του καιρού της για τις γυναίκες, η Ολυμπιάδα χαρτογράφησε την άνοδό της στην εξουσία- και του γιου της- μέσω της ευφυΐας, της φιλοδοξίας και της ισχύος της. Η Ολυμπιάδα, σύζυγος του Φιλίππου Β’, βασιλιά της Μακεδονίας, και μητέρα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, ήταν η πρώτη γυναίκα που συμμετείχε ενεργά στα πολιτικά γεγονότα του τότε ελλαδικού χώρου. Η Ολυμπιάδα ήταν αδίστακτη, εκδικητική, αλλά και γενναία – όπως και οι άνδρες συγγενείς της, αλλά η Ιστορία δεν της έχει φερθεί με τη μεγαλοπρέπεια που θα της έπρεπε. Οι περισσότερες πηγές για την Ολυμπιάδα- στοιχεία που γράφτηκαν αιώνες μετά τον θάνατό της- την αντιμετωπίζουν εχθρικά επειδή αγνόησε τις ελληνικές θέσεις σχετικά με τις γυναίκες που, υποτίθεται ότι, έπρεπε να είναι ήσυχες, παθητικές, να μένουν μακριά από τη δημόσια ζωή και απλά να φροντίζουν την οικογένεια. Η Ολυμπιάδα δεν έκανε τίποτα από αυτά!
Εκείνη η Βασίλισσα και ιέρεια μυστηριώδους λατρείας διαμόρφωσε ενεργά την ταυτότητα του Αλεξάνδρου. Προς το τέλος της ζωής του, ο Μέγας Αλέξανδρος ισχυριζόταν ότι ο πραγματικός του πατέρας δεν ήταν ο Φίλιππος Β΄ της Μακεδονίας, αλλά ο θεός Δίας.
Το πάθος του Αλεξάνδρου να υπερβεί τη θνητότητά του, απηχεί (και) την πίστη της μητέρας του για την οικογενειακή της καταγωγή: η Ολυμπιάδα μεγάλωσε πιστεύοντας ότι καταγόταν από τον Αχιλλέα, τον ημίθεο ήρωα της Ιλιάδας. Η Ολυμπιάδα δίδαξε τον γιο της ότι εκείνη είχε συλληφθεί όταν ένας κεραυνός- που ερμηνεύεται ως ο Δίας- εισέβαλλε στη μήτρα της. Δεδομένου ότι ο Φίλιππος απουσίαζε συχνά σε εκστρατείες, η Ολυμπιάδα ανέλαβε τον πρώτο ρόλο στην ανατροφή του γιου της· επέλεξε τον Αριστοτέλη ως δάσκαλο του Αλεξάνδρου και στη συνέχεια άφησε τον 16χρονο γιό της υπεύθυνο για τη Μακεδονία (με τη βοήθεια του στρατηγού του Αντίπατρου) όσο ο Φίλιππος έλειπε στις εκστρατείες. Αργότερα, ιστορικές αναφορές υποδηλώνουν ότι, η Ολυμπιάδα αντάλλασσε τακτικά επιστολές με τον Αλέξανδρο καθ’ όλη τη διάρκεια των εκστρατειών του, συμβουλεύοντάς τον για πολιτικά ζητήματα. Οι αρχαίοι συγγραφείς περιγράφουν την Ολυμπιάδα ως δύσκολη και δυναμική και επιμένουν ότι ο Αλέξανδρος άκουγε τη μητέρα του, αλλά δεν την άφηνε να επηρεάσει την πολιτική του· τουλάχιστον όχι στην αρχή. Οι κλασικοί συγγραφείς έχουν γράψει για την Ολυμπιάδα στο πλαίσιο του βίου του διάσημου γιου της και όχι ως ξεχωριστή προσωπικότητα. Δίχως αμφιβολία πίσω από έναν Μεγάλο της Ιστορίας, τον Αλέξανδρο τον Μακεδόνα, ήταν η μητέρα του, η Ολυμπιάδα!
Η μητέρα του Πατέρα της Νίκης
Η αμερικανικής καταγωγής μητέρα του Ουίνστον Τσώρτσιλ, Τζένη Τζέρομ, μετέπειτα Λαίδη Ράντολφ Σπένσερ-Τσώρτσιλ, διαμόρφωσε την εκπαίδευση και την επαγγελματική πορεία του γιου της· ήταν γυναίκα εκπάγλου καλλονής και δυναμική, μάλιστα ένας από τους θαυμαστές της, ο λόρδος Ντ’ Αμερνόν είχε πει γι’ αυτήν: «είναι περισσότερο πάνθηρας παρά γυναίκα»! Λέγεται ότι ο Ουίνστον είχε συλληφθεί πριν από τον γάμο της Λαίδης με τον Ράντολφ Χένρι Σπένσερ Τσώρτσιλ. Όταν ρωτήθηκε για τις συνθήκες της γέννησής του, ο Ουίνστον Τσώρτσιλ απάντησε: «Αν και σίγουρα ήμουν παρών στο περιστατικό, δεν έχω σαφή ανάμνηση των γεγονότων…». Οι… κακές γλώσσες έλεγαν ότι η Λαίδη Ράντολφ είχε πολλούς εραστές (και) κατά τη διάρκεια του γάμου της, συμπεριλαμβανομένων του Πρίγκιπα της Ουαλίας, του Μίλαν Ομπρένκοβιτς πρίγκιπα της Σερβίας, του Πρίγκιπα Καρλ Κίνσκι και του γερμανού πολιτικού Χέρμπερτ φον Μπίσμαρκ.
Η μητέρα του Ουίνστον προσέλαβε ειδικούς δασκάλους όταν εκείνος δυσκολευόταν στη μάθηση. Ο Ουίνστον λάτρευε τη μητέρα του, γράφοντάς της πολυάριθμες επιστολές κατά τη διάρκεια της σχολικής του ζωής και παρακαλώντας την να τον επισκέπτεται, κάτι που σπάνια συνέβαινε τότε. Έγραψε γι’ αυτήν στο βιβλίο του «Τα πρώτα μου χρόνια»: «Έλαμπε για μένα σαν το βραδινό αστέρι. Την αγαπούσα πολύ, αλλά από απόσταση». Αφού ενηλικιώθηκε, ο Ουίνστον, έγιναν καλοί φίλοι και ισχυροί σύμμαχοι με τη μητέρα του, σε σημείο που ο Πατέρας της Νίκης τη θεωρούσε πολιτικό μέντορα του.
Η Λαίδη Ράντολφ ήταν σεβαστή και είχε μεγάλη επιρροή στους υψηλότερους βρετανικούς κοινωνικούς και πολιτικούς κύκλους· ήταν έξυπνη, πνευματώδης και χαμογελαστή. Κατά τη διάρκεια πολιτικών δυσχερειών, η μητέρα επιμελούνταν τα γραπτά του Ουίνστον και διαχειριζόταν τις επαφές του με πολιτικούς. Η επιρροή της Λαίδης Ράντολφ ανέπτυξε τις επικοινωνιακές δεξιότητες και την ισχυρή προσωπικότητα, που αργότερα θα συσπείρωναν το Ηνωμένο Βασίλειο κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η μητέρα του Προέδρου των Προέδρων
Τσώρτσιλ και Ρούσβελτ ήταν δύο από τους πρωταγωνιστές της πιο σκληρής εποχής του Κόσμου. Η μητέρα του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών- του μακροβιότερου στο αξίωμα- Φρανκλίνου Ρούσβελτ, η «αδάμαστη Σάρα Ντελάνο» διαχειρίστηκε προσωπικά την εκπαίδευσή του γιού της με κορυφαίους καθηγητές και ενθάρρυνε το ενδιαφέρον του για τη ναυτική ιστορία από νεαρή ηλικία. Όταν χτύπησε η πολιομυελίτιδα τον Φρανκλίνο, η Σάρα πρόσφερε την οικονομική αρωγή της για την αποκατάστασή του και χειρίστηκε λεπτές οικογενειακές υποθέσεις, ώστε να μπορέσει εκείνος να επικεντρωθεί στην ανάρρωση του. Η μητέρα του προέδρου Ρούσβελτ, συνήθως απεικονίζεται ως μια απόμακρη, καταθλιπτική χήρα που απεχθανόταν την πολιτική· αυτή η εικόνα είναι πλασματική. Στην πραγματικότητα, η Σάρα υποστήριξε τις πολιτικές φιλοδοξίες του Ρούσβελτ με τέτοιο ενθουσιασμό που έγινε δημόσια προσωπικότητα από μόνη της. Η Σάρα καθιέρωσε δημόσια εικόνα που ερχόταν σε έντονη αντίθεση με την πιο ακτιβιστική στάση της συζύγου του Προέδρου, Έλινορ Ρούσβελτ. Η έμφαση που έδωσε, η Σάρα, σε έναν πιο συμβατικό γυναικείο ρόλο πρόσφερε στην Κυβέρνηση του Ρούσβελτ μια παραδοσιακή πρακτική που βοήθησε να γίνει πιο αποδεκτός ο γιός της ακόμα και από αντιπάλους.
Ο Ρούσβελτ, αναγνωρίζοντας την επικοινωνιακή δεινότητα της Σάρα, χρησιμοποίησε τη μητέρα του ως αναπληρώτρια στην πατρίδα της και σε τουλάχιστον μία περίπτωση χρίζοντάς την ανεπίσημη πρέσβειρα απέναντι σε ευρωπαίους αρχηγούς κρατών. Μέχρι τον θάνατό της, τον Σεπτέμβριο του 1941, η Σάρα ήταν τόσο διάσημη που η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Έλινορ Ρούσβελτ ζούσε στη σκιά της Πρώτης Μητέρας του Κόσμου. Είναι αναμφισβήτητο ότι η μητέρα του Φρανκλίνου, είχε περίπλοκη σχέση με τη νύφη της Έλινορ, η οποία θεωρείτο από τα μέσα ενημέρωσης ως «αυταρχική και τρομακτική πεθερά», κάτι αναληθές. Αλήθεια είναι ότι, όταν ο Φρανκλίνος ερωτεύτηκε τη μακρινή του ξαδέρφη, την Έλινορ, η Σάρα ήταν αποφασισμένη να του αλλάξει γνώμη· προσπάθησε να τον αναγκάσει να μην αρραβωνιαστεί, αλλά απέτυχε.
Η Σάρα υποστήριξε την Έλινορ αφού ανακάλυψε τη σχέση του Φρανκλίνος με τη Λούσι Μέρσερ , η οποία έφερε τον γάμο τους κοντά στην κατάρρευση. Η Σάρα έζησε για να δει τον Φρανκλίνο να εκλέγεται Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών τρεις φορές, καθιστώντας την πρώτη μητέρα που ψήφισε τον γιο της για Πρόεδρο των ΗΠΑ. Η Σάρα Ντελάνο Ρούσβελτ πέθανε στις 7 Σεπτεμβρίου του 1941, σε ηλικία 86 ετών, έχοντας τον Πρόεδρο στο πλευρό της. «Λίγα λεπτά μετά τον θάνατό της, η μεγαλύτερη βελανιδιά στο Χάιντ Παρκ έπεσε στο έδαφος. Ήταν μια καθαρή μέρα χωρίς αέρα» είπαν… Ο Φρανκλίνος πέθανε 4 χρόνια μετά. Η συνεχής υποστήριξή της Σάρα στον γιό της, αν και μερικές φορές χαρακτηρίζεται υπερβολική, έχτισε τη δυναμική προσωπικότητα που τον βοήθησε να οδηγήσει την Αμερική όρθια μέσα από την οικονομική ύφεση και τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Η μητέρα με τα δύο Νόμπελ
Οι περισσότεροι γνωρίζουν το όνομα Μαρί Κιουρί και το πρωτοποριακό της έργο για τη ραδιενέργεια στις αρχές του 20ου αιώνα. Στην Κιουρί απονεμήθηκε βραβείο Νόμπελ Φυσικής, μαζί με τον σύζυγό της Πιερ, όταν ανακάλυψαν το ράδιο και μελέτησαν τα φαινόμενα της ραδιενέργειας και ένα δεύτερο Νόμπελ, Χημείας αυτή τη φορά, μια δεκαετία αργότερα. Η Μαρί Κιουρί έχει ένα μοναδικό ρεκόρ: εκτός του γεγονότος ότι είναι η πρώτη γυναίκα που κέρδισε βραβείο Νόμπελ, είναι ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε δύο βραβεία Νόμπελ, και ο πρώτος άνθρωπος που κέρδισε βραβεία Νόμπελ σε δύο διαφορετικές επιστήμες!
Αλλά η Μαρί Κιουρί ήταν κάτι περισσότερο από μια διακεκριμένη επιστήμων· ήταν και μια σπουδαία μητέρα. Οι Κιουρί είχαν δύο κόρες. Η Ειρήνη, η μεγαλύτερη, γεννήθηκε το 1897 δύο χρόνια μετά τον γάμο του Πιερ και της Μαρί. Η Εύα, γεννήθηκε επτά χρόνια αργότερα (πέθανε στα 103 της το 2007). Ο Πιερ σκοτώθηκε λίγο μετά τη γέννηση της Εύας, χτυπημένος από μια άμαξα στον δρόμο. Η Μαρί έμεινε να μεγαλώσει τα κορίτσια μόνη. Η Μαρί δεν ήταν ευχαριστημένη με την εκπαίδευση στο Παρίσι, εκείνη την εποχή, και αφιέρωνε χρόνο κάνοντας κατ’ οίκον διδασκαλία στα κορίτσια. Κάποια στιγμή, εντάχθηκε σε μια ομάδα διακεκριμένων ακαδημαϊκών που δίδασκαν τα παιδιά εκ περιτροπής μαθήματα στους δικούς τους τομείς εξειδίκευσης. Η Μαρί δίδασκε Φυσική.
Επίσης, φρόντιζε τα κορίτσια να παραμένουν υγιή και να ασχολούνται με κάθε είδους σωματική δραστηριότητα, από πεζοπορία μέχρι ακροβατικές ασκήσεις. Και η συνταγή της πέτυχε. Η Ειρήνη ακολούθησε τα βήματα της μητέρας της. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, σε ηλικία 17 ετών, η νεαρή γυναίκα βοήθησε τη μητέρα της να στήσει τον εξοπλισμό Ακτίνων Χ πεδίου για να βοηθήσει τραυματισμένους στρατιώτες, μια δραστηριότητα για την οποία αργότερα θα λάμβανε μετάλλιο. Μετά τον πόλεμο, η Ειρήνη ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές της σπουδές ενώ εργαζόταν με τη μητέρα της στο Ινστιτούτο Ραδίου, το σημερινό Ινστιτούτο Κιουρί· εκεί θα συναντούσε τον μελλοντικό σύζυγό της, Φρεντερίκ Ζολιό. Χρόνια αργότερα, η Ειρήνη και ο Φρεντερίκ Κιουρί-Ζολιό θα λάμβαναν τα δικά τους βραβεία Νόμπελ για την έρευνά τους σχετικά με τη ραδιενέργεια.
Τα ενδιαφέροντα της Εύας, περιστρέφονταν γύρω από τις Τέχνες και τη συγγραφή· ήταν υποψήφια για βραβείο Πούλιτζερ για την πολεμική αλληλογραφία της και αργότερα διετέλεσε Πρώτη Κυρία της UNICEF και το 1965 συνόδευσε τον σύζυγό της στο Όσλο όπου, ως εκτελεστικός διευθυντής της UNICEF, παρέλαβε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Είναι δύσκολο να φανταστεί κάποιος την καθημερινή ζωή της Μαρί Κιουρί ως μητέρα. Κατά γενική ομολογία, η επιστημονική της έρευνά ήταν αδιάκοπη αλλά, παρόλα αυτά μεγάλωσε δύο εξαιρετικά παιδιά. Οι κόρες της την αγαπούσαν πραγματικά, φροντίζοντας προσωπικά την βαριά ασθενή μητέρα τους από την έκθεση στην ακτινοβολία.
Η μητέρα μου…
Αυτά με τις διάσημες μητέρες. Και ως επίλογο κάτι για μια μητέρα, που την θυμούνται λίγοι πια… Η μάνα, η δική μου «αποχώρησε» ένα σούρουπο Χριστουγέννων. Στριμωγμένη επί χρόνια άκρη άκρη στο κρεβάτι για να μην επιβαρύνει το απόγευμα μ’ όλο το βάρος της κατάκοιτης ψυχής της, ίσα ίσα να υπάρχει, χαμένη μέσα στη ζωή της από μιάν άπνοια τύχης, ίσα ίσα για ν΄ αντέξει. Κι’ έπειτα ο Κόσμος σκοτείνιασε! Κι έπειτα, η λέξη «μάνα» δεν ήταν πια το ευγενές μέταλλο της ζωής μου· είχε οξειδωθεί σε μια στιγμή!
Χρόνια πολλά στις μητέρες των ανθρώπων, σπουδαίων διάσημων, αλλά και ταπεινών άσημων· στις μητέρες εκείνες που έγνοια τους όταν ξυπνούν τα βράδια είναι να πλησιάσουν στο προσκεφάλι των παιδιών τους (κι ας είναι αυτά πια 50 χρονών) σιγανά για να δουν αν είναι σκεπασμένα…
Ethnos.gr
