H εγκυμοσύνη είναι μια περίοδος κατά την οποία η γυναίκα οφείλει να είναι προσεχτική σε σχέση με τα φαγητά και τα ποτά που καταναλώνει. Υπάρχουν διάφορες απόψεις σχετικά με τη διατροφή της εγκύου, κάποιες εκ των οποίων μάλιστα τη θέλουν να μην πίνουν καθόλου αλκοόλ ή να μην καταναλώνει ούτε σταγόνα καφεΐνης. Ζητήσαμε την γνώμη γυναικολόγου και διατροφολόγου προκειμένου να αποκαταστήσουμε πλήρως την αλήθεια.
Καφεΐνη: Το πολύ 2 φλιτζάνια καφέ ημερησίως
Σχετικά με τον καφέ, το τσάι και τα διάφορα άλλα καφεϊνούχα σκευάσματα, υπάρχει ακόμα και σήμερα μία σχετική αμφισβήτηση σχετικά με την ασφάλειά τους. O μαιευτήρας-γυναικολόγος κ. Στέφανος Χανδακάςεπισημαίνει πως μια έγκυος μπορεί να πίνει έναν καφέ την ημέρα (όλοι οι τύποι καφέ επιτρέπονται) ή ένα τσάι της αρεσκείας της. Η διατροφολόγος κ. Αλεξάνδρα Δαμβουνέλη αναφέρει καταρχάς πως η καφεΐνη βρίσκεται στον καφέ, το μαύρο τσάι, ποτά τύπου κόλα, ενεργειακά ποτά, και κακάο (σοκολάτα), καθώς και άλλα τρόφιμα. Η καφεΐνη, η οποία έχει διεγερτική δράση και επομένως επιταχύνει τον ρυθμό της καρδιάς, περνάει στο αίμα της εγκύου επηρεάζοντας τον καρδιακό παλμό του μωρού, ο οποίος σχεδόν διπλασιάζεται. Η ίδια θεωρεί πως είναι καλύτερο οι έγκυοι να μην καταναλώνουν περισσότερα από δύο φλιτζάνια καφέ ή τέσσερα φλιτζάνια τσάι την ημέρα, για να μην τίθεται σε κίνδυνο το έμβρυο.
Σύμφωνα πάντως με έρευνα, που δημοσιεύτηκε στην ιστοσελίδα ιατρικού περιεχομένου WebMD.com, μειώνοντας μια γυναίκα την πρόσληψη καφεΐνης κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης κάτω ακόμα και από τα επιτρεπτά όρια, μπορεί να επιφέρει μεγάλα πλεονεκτήματα στο έμβρυο. Σε άλλη αμερικανική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Περιοδικό Obstetricks and Gynecology, επιστήμονες υποστηρίζουν ότι γυναίκες που καταναλώνουν περισσότερα από 200ml καφεΐνης ημερησίως διπλασιάζουν τον κίνδυνο αποβολής. Πολλοί επιστήμονες πάντως υποστηρίζουν ότι η πρόσληψη καφεΐνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης έχει να κάνει με το ιστορικό της κάθε γυναίκας και εάν δεν συντρέχουν άλλα προβλήματα η κατανάλωση με μέτρο είναι επιτρεπτή.
Αλκοόλ: Ένα ποτό την εβδομάδα αρκεί
Αναφορικά με το αλκοόλ, ο κ. Χανδακάς αναφέρει πως επιτρέπονται έως δύο μονάδες αλκοόλ την εβδομάδα (μπορεί να είναι ποτό, κρασί ή μπύρα) ενώ η κ. Δαμβουνέλη υπογραμμίζει ότι, από τη στιγμή που το αλκοόλ περνάει από τον ομφάλιο λώρο στο έμβρυο, η αυξημένη κατανάλωσή του μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα στην ανάπτυξη και στην υγεία του εμβρύου. Πιο… ακραία είναι άποψη της αμερικανίδας μαιευτήρος Jo Anne Davis, η οποία αναφέρει ότι “μπορεί το αλκοόλ να μην συνδέεται άμεσα με κάποια πιθανή βλάβη στο έμβρυο, αλλά σίγουρα σχετίζεται. Δεν υπάρχουν, όμως, στοιχεία που να βεβαιώνουν ότι κάτω από μία ορισμένη ποσότητα το αλκοόλ είναι ασφαλές, οπότε η γενική εικόνα είναι ότι καλό θα ήταν να αποφεύγεται εντελώς”. Αρκετοί επιστήμονες επίσης συμφωνούν ότι το αλκοόλ θα πρέπει να αποφεύγεται το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, καθώς μπορεί να δημιουργήσει ανωμαλίες στη δημιουργία του εμβρύου, ενώ στην υπόλοιπη εγκυμοσύνη καλό είναι να καταναλώνεται με μέτρο.
Ανθρακούχα ποτά: Ασφαλής η -με μέτρο- κατανάλωσή τους
Τα ανθρακούχα ποτά είναι μια ακόμη κατηγορία που φαίνεται πως διχάζει αρκετούς ειδικούς. Ο κ. Χανδακάς τάσσεται υπέρ της άποψης ότι μια έγκυος μπορεί να πίνει όσα αναψυκτικά θέλει, αναφερόμενος χαρακτηριστικά σε “αστικούς μύθους” που κυκλοφορούν και απαγορεύουν την κατανάλωσή τους. Από την άλλη πλευρά, έρευνες φαίνεται να δείχνουν ότι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων ανθρακούχων ποτών μπορεί να δημιουργήσει αίσθημα αφυδάτωσης στην έγκυο, εξαιτίας των πολλών χημικών που περιέχουν. Η υπερβολή στην κατανάλωση αναψυκτικών δεν επιτρέπει επίσης την απορρόφηση του ασβεστίου, δίνει έξτρα θερμίδες (χωρίς να προσφέρει κάποιο θρεπτικό συστατικό για τη μητέρα και το παιδί), αφήνει την αίσθηση του φουσκώματος, ενώ δημιουργεί καούρα εξαιτίας των χημικών που χρησιμοποιούνται κατά την παρασκευή τους.
Λοιπά υγρά: Πολύ νερό – άφθονους χυμούς
Πέραν των παραπάνω, ο κ. Χανδακάς αναφέρει πως μια έγκυος μπορεί και καλό είναι να πίνει πολλούς χυμούς, αφεψήματα όπως είναι το χαμομήλι και ο δυόσμος και βέβαια πολύ νερό. Η κ. Δαμβουνέλη προσθέτει ότι οι ανάγκες σε υγρά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αυξάνονται σημαντικά, κυρίως λόγω της αυξημένης απώλειας, αλλά και της αλλαγής της σύστασης του σώματος της γυναίκας (π.χ. αμνιακό υγρό), οπότε συνιστάται η πρόσληψη περίπου διόμιση λίτρων υγρών ανά ημέρα. Οι ανάγκες αυτές μπορεί να καλυφθούν είτε μέσω στερεών τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό (ιδίως φρούτων και λαχανικών) είτε μέσω του πόσιμου νερού αλλά και άλλων ροφημάτων, όπως οι χυμοί, το γάλα, και το τσάι, βάζοντας πάντα την έννοια του μέτρου στην κατανάλωση ροφημάτων που περιέχουν καφεΐνη.