Η ανάπτυξη του χιούμορ δεν είναι απλώς ένα αστείο ή μια τυχαία αντίδραση, είναι μια σημαντική ένδειξη γνωστικής, κοινωνικής και ψυχικής ωρίμανσης.
Έρευνα από το Ηνωμένο Βασίλειο αποκαλύπτει ότι τα μωρά αρχίζουν να κατανοούν και να εκτιμούν το χιούμορ ήδη από τον πρώτο μήνα της ζωής τους.
Πώς μπορεί αυτή η ανακάλυψη να μας βοηθήσει να καταλάβουμε καλύτερα την ανάπτυξη του εγκεφάλου και την ψυχοκοινωνική εξέλιξη των παιδιών μας;
Πολλά παραπάνω από παιχνίδι
Παρά τη δημοφιλή αντίληψη ότι τα μωρά απλώς γελούν χωρίς λόγο, η έρευνα δείχνει ότι τα βρέφη ανταποκρίνονται σε διάφορες μορφές χιούμορ — από το κρυφτό, τα αστεία πρόσωπα, μέχρι το γαργάλημα. Με άλλα λόγια, το χιούμορ είναι μια πρώιμη μορφή επικοινωνίας και κοινωνικής σύνδεσης.
Μια μελέτη του Πανεπιστημίου Μπρίστολ, στην οποία συμμετείχαν 671 παιδιά ηλικίας από 0 έως 47 μηνών, χρησιμοποίησε ερωτηματολόγια γονέων για να χαρτογραφήσει την ανάπτυξη του χιούμορ στα πολύ μικρά παιδιά.
Βασικά ευρήματα:
- Από τους 2 μήνες, περίπου τα μισά μωρά δείχνουν ότι κατανοούν και ανταποκρίνονται στο χιούμορ.
- Μέχρι τους 11 μήνες, τα μωρά αρχίζουν να δημιουργούν τα δικά τους αστεία και να επιμένουν σε αυτά, επαναλαμβάνοντας προσπάθειες για να προκαλέσουν γέλιο.
- Πριν την ηλικία του 1 έτους, τα μωρά προτιμούν το σωματικό και οπτικό χιούμορ (π.χ. κρυφτό, γκριμάτσες, γαργάλημα).
- Μετά τον 1ο χρόνο, αναπτύσσεται το πιο λεκτικό χιούμορ, όπως τα αστεία με ήχους ζώων και πειράγματα.
- Στα 2-3 χρόνια, τα παιδιά αρχίζουν να παίζουν με τη γλώσσα, χρησιμοποιώντας λεκτικά παιχνίδια και αινίγματα.
Γιατί είναι σημαντικό για την παιδική ανάπτυξη;
Η Δρ. Έλενα Χόικα, επικεφαλής της μελέτης, τονίζει πως το χιούμορ είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που εξελίσσεται τα πρώτα τέσσερα χρόνια ζωής και επηρεάζει τόσο την κοινωνική όσο και την γνωστική ανάπτυξη του παιδιού.
Η ικανότητα να γελάμε και να κατανοούμε τα αστεία συνδέεται με:
- Καλύτερη ψυχική υγεία: Μειώνει το άγχος και βελτιώνει τη διάθεση.
- Κοινωνική σύνδεση: Μέσω του χιούμορ τα παιδιά μαθαίνουν να επικοινωνούν, να συνδέονται και να αναπτύσσουν δεξιότητες συνεργασίας.
- Γνωστική ανάπτυξη: Η κατανόηση αστείων ενισχύει την αντίληψη, τη δημιουργική σκέψη και την επίλυση προβλημάτων.
Μάλιστα, μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά με αναπτυγμένες κοινωνικές δεξιότητες και χιούμορ έχουν περισσότερες πιθανότητες να προσαρμοστούν καλύτερα στο σχολικό περιβάλλον και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά δυσκολίες. Επίσης, αυτή η δεξιότητα αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα εργαλεία αντιμετώπισης του στρες, ακόμα και σε βρέφη. Με το να ανταποκρίνονται σε αστείες καταστάσεις, τα μωρά μαθαίνουν να διαχειρίζονται τις συναισθηματικές τους αντιδράσεις, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει θετικά την ψυχική τους ανθεκτικότητα σε μετέπειτα ηλικίες.
Πώς να ενισχύσετε το χιούμορ του παιδιού σας;
- Παίξτε παιχνίδια κρυφτού και γαργάλημα για να προωθήσετε το φυσικό χιούμορ.
- Δημιουργήστε αστείες καταστάσεις με πρόσωπα, ήχους και κινήσεις.
- Ακούστε και γελάστε με τα αστεία του παιδιού, ενθαρρύνοντας τη δημιουργικότητά του.
- Ενθαρρύνετε τη λεκτική έκφραση με αινίγματα, τραγούδια και παιχνίδια με λέξεις.
- Αποφύγετε την αρνητική κριτική και δώστε χώρο στο παιδί να εξερευνήσει το χιούμορ με ασφάλεια.
