Το παιδί μου είναι θύμα σχολικού εκφοβισμού. Πώς μπορώ να το διαχειριστώ;
Ο σχολικός εκφοβισμός αποτελεί πλέον ένα καθημερινό φαινόμενο, ένα κοινωνικό πρόβλημα, το οποίο αφορά όλους, για αυτό και πρέπει να είμαστε σε θέση να το διαχειριστούμε καθώς και να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να το διαχειριστούν.
Τι είναι ο σχολικός εκφοβισμός;
Ο σχολικός εκφοβισμός είναι μια μορφή επιθετικής και επαναλαμβανόμενης συμπεριφοράς μεταξύ των παιδιών και των εφήβων, η οποία λαμβάνει χώρα στο χώρο του σχολείου ή στο δρόμο από ή προς το σχολείο. Χαρακτηρίζεται από την προσπάθεια επιβολής δύναμης και κυριαρχίας, την ανισότητα ψυχολογικής ή/και σωματικής δύναμης μεταξύ του θύτη και του θύματος, και την εσκεμμένη και συνειδητή επιθυμία άσκησης βίας και επιθετικής συμπεριφοράς.
Σε αυτό το σημείο, είναι σημαντικό να διαχωρισθεί ο σχολικός εκφοβισμός από το πείραγμα μεταξύ συμμαθητών. Αυτό που διαχωρίζει τον σχολικό εκφοβισμό είναι η εσκεμμένη και επαναλαμβανόμενη επιθετική συμπεριφορά, με σκοπό την πρόκληση σωματικής ή ψυχικής βλάβης.
Ο σχολικός εκφοβισμός χωρίζεται σε άμεσες και έμμεσες μορφές βίας. Οι άμεσες μορφές περιλαμβάνουν την Λεκτική βία (βρισιές, κοροϊδία, προσβολές, χειρονομίες, σεξουαλικά υπονοούμενα, απειλές, εκβιασμός), την Σωματική βία (κλωτσιές, χτυπήματα, φτύσιμο, σπρώξιμο, τρικλοποδιά, δάγκωμα, σεξουαλική παρενόχληση), την Αρπαγή και Καταστροφή αντικειμένων και τον Διαδικτυακό εκφοβισμό (σεξουαλική παρενόχληση, υποτιμητικά σχόλια, βρισιές μέσω διαδικτύου). Οι έμμεσες μορφές σχολικού εκφοβισμού περιλαμβάνουν τον Αποκλεισμό από την ομάδα και τις σχολικές και κοινωνικές δραστηριότητες και τη Διάδοση φημών.
Πώς μπορώ να βοηθήσω το παιδί μου;
- Αρχικά, θα πρέπει να είμαστε σε θέση να αναγνωρίσουμε τα σημάδια βίας, ακόμα και αν το παιδί μας δεν έχει αναφέρει κάτι (μώλωπες, επιθυμία για απομόνωση, σχολική άρνηση, σημαντικές αλλαγές στη συμπεριφορά, αλλαγές στη διατροφή ή τον ύπνο, χάνει χρήματα ή αντικείμενα, έρχεται στο σπίτι με σκισμένα ρούχα, αποφεύγει τις δραστηριότητες στις οποίες παίρνουν μέρος οι συμμαθητές του, εκφράζει την επιθυμία του να σταματήσει να πηγαίνει στο σχολείο).
- Όταν αντιληφθείτε ότι το παιδί σας είναι θύμα εκφοβισμού, ενθαρρύνετε τη μεταξύ σας επικοινωνία, έτσι ώστε να μπορέσει να σας εκφράσει κάθε ανησυχία του. Δείξετε ότι το ακούτε περιορίζοντας κάθε περισπασμό, ενθαρρύνοντας τη βλεμματική επαφή και κάνοντας ερωτήσεις. Αναμφίβολα, το παιδί δεν πρέπει να νιώσει ότι φταίει εκείνο ή ότι αντιδρά υπερβολικά ή παιδικά.
- Μπορεί στο πρώτο άκουσμα να έχετε έντονα συναισθήματα. Προσπαθήστε να παραμείνετε ψύχραιμοι, έτσι ώστε να μπορέσετε να βοηθήσετε το παιδί σας να διαχειριστεί την κατάσταση και τα συναισθήματά του.
- Τονίστε στο παιδί ότι έκανε πολύ καλά που σας το είπε.
- Εξηγήστε του ότι η εκφοβιστική συμπεριφορά δεν είναι αποδεκτή, για αυτό και δεν είναι καλό να την αγνοήσει, αλλά ούτε και να ανταποδώσει με βίαιη ή εκφοβιστική συμπεριφορά (ακόμα και με κοροϊδία).
- Ενθαρρύνετε το παιδί να παραμένει ψύχραιμο, να αποφεύγει όσο γίνεται το παιδί θύτη, να ενημερώνει κάποιον ενήλικα, τον οποίο εμπιστεύεται και να προσπαθήσει να είναι με τους φίλους του. Ενθαρρύνετε την κοινωνικοποίηση του εντός και εκτός του σχολείου.
- Ενημερώστε τους εκπαιδευτικούς και το διευθυντή του σχολείου, αναπτύσσοντας μια καλή σχέση συνεργασίας για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το παιδί να κατανοήσει ότι κάνετε το καλύτερο για να είναι ασφαλές και οι εκπαιδευτικοί να δράσουν έτσι ώστε να επιλυθεί το πρόβλημα άμεσα. Μη διστάσετε να ζητήσετε από τους εκπαιδευτικούς να σας ενημερώσουν σχετικά με τα βήματα που θα ακολουθήσουν.
- Βοηθήστε το παιδί να αναπτύξει ξανά την αυτοεκτίμηση και αυτοπεποίθησή του.
- Βοηθήστε το παιδί να μάθει πώς μπορεί να βάζει τα όρια του και να διεκδικεί τον σεβασμό των άλλων προς αυτά.
- Εάν το παιδί συνεχίζει να αντιμετωπίζει δυσκολίες σχετικά με το πως να αντιμετωπίσει τον εκφοβισμό και το πώς να διαχειριστεί τα συναισθήματα του, ζητήστε τη βοήθεια ενός ειδικού ψυχολόγου.
Γράφει η Θεογνωσία Μεϊτανή- Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος/ Curis Network 22053567/ [email protected]
