Αρχική News Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα του παιδιού – Τι κάνει η Ευρώπη...

Παγκόσμια Ημέρα για τα δικαιώματα του παιδιού – Τι κάνει η Ευρώπη για τα παιδιά

Παγκόσμια-Ημέρα-για-τα-δικαιώματα-του-παιδιού-–-Τι-κάνει-η-Ευρώπη-για-τα-παιδιά

Η συμμετοχή των παιδιών στις αποφάσεις που αφορούν τη ζωή τους

Θα θυμάστε ίσως πόσο σημαντικό ήταν στη παιδική σας ηλικία το να έχετε την προσοχή των μεγάλων. Τα καλά νέα για τα παιδιά είναι ότι το διεθνές δίκαιο κατοχυρώνει το δικαίωμα να γίνεται η φωνή τους ακουστή. Οι γνώμες και οι απόψεις των παιδιών πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην ζωή της οικογένειας, στα σχολεία και στα δικαστήρια, σε σχέση με όλα τα ζητήματα που τα αφορούν.

Η προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος να γίνεται η φωνή τους ακουστή, αποτελεί ευθύνη της κάθε κυβέρνησης χώρας της ΕΕ ξεχωριστά. Σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης βεβαίως, το δικαίωμα του παιδιού στο να ακούγεται η γνώμη του κατοχυρώνεται στον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ. Το 2011 εξάλλου, η ΕΕ θέσπισε στρατηγική για τα δικαιώματα των παιδιών, αναγνωρίζοντας ότι πρέπει να δίνεται στα παιδιά η ευκαιρία να διατυπώνουν τις απόψεις τους και να ζητείται η συμμετοχή τους όταν λαμβάνονται αποφάσεις που τα αφορούν. Η ΕΕ έχει επίσης εγκρίνει σειρά νόμων και πολιτικών που επικεντρώνονται στο δικαίωμα των παιδιών να γίνεται γνωστή η γνώμη τους. Σύμφωνα με έναν από αυτούς τους νόμους, για παράδειγμα, τα δικαστήρια οφείλουν να μεριμνήσουν ώστε να δοθεί στο παιδί η ευκαιρία να εκφραστεί κατά τη διάρκεια δίκης για απαγωγή ανηλίκου από γονέα ή διαδικασίας για το δικαίωμα επικοινωνίας γονέα και τέκνου. Ένας άλλος νόμος δίνει στα ανήλικα θύματα το δικαίωμα να εκφραστούν στο πλαίσιο ποινικών διαδικασιών. Κατοχυρώνεται λοιπόν το δικαίωμα κάθε παιδιού να συμμετέχει σε διαδικασίες που το αφορούν, υπό συνθήκες που λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες και ευαισθησίες του.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί με αμείωτη προσοχή όλες τις εξελίξεις σχετικά με το δικαίωμα των παιδιών να εκφράζονται σε θέματα που τους αφορούν. Αξιολογεί νόμους, ακολουθούμενες πολιτικές και εφαρμοζόμενες πρακτικές στην ΕΕ, εντοπίζει τα κενά στις εθνικές νομοθεσίες και πολιτικές και προβαίνει σε εισηγήσεις και συστάσεις.

 

Τα φτωχά παιδιά

Σήμερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, περίπου 25 εκατομμύρια παιδιά, ήτοι το ένα τέταρτο του πληθυσμού ηλικίας από 0 έως 17 ετών, απειλούνται από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό. Στα παιδιά η φτώχεια είναι υψηλότερη σε σχέση με κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα, αλλά και σε σχέση με το σύνολο του πληθυσμού της ΕΕ. Μη αποδεκτή βραχυπρόθεσμα, η παιδική φτώχεια συνιστά ιδιαίτερα ανησυχητικό ζήτημα μακροπρόθεσμα. Οι συνέπειες της φτώχειας που βιώνεται κατά την παιδική ηλικία έχουν την τάση να παρατείνονται και να διαρκούν για ολόκληρο τον βίο, ενώ μεταδίδονται από γενιά σε γενιά.

Για τον λόγο αυτό η Ευρωπαϊκή Ένωση κινητοποιείται εδώ και καιρό για να καταπολεμήσει την παιδική φτώχεια. Το φαινόμενο αυτό αποτέλεσε το κεντρικό θέμα του ευρωπαϊκού έτους για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού το 2010, ενώ βρίσκεται επίσης στο επίκεντρο της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Το 2013, προκειμένου να κινητοποιηθούν τα κράτη μέλη, η ΕΕ διατύπωσε συστάσεις για την «επένδυση στα παιδιά: σπάζοντας τον κύκλο της μειονεξίας», οι οποίες κινούνταν γύρω από τρεις βασικούς άξονες που ήταν η πρόσβαση σε επαρκείς πόρους, η πρόσβαση σε κοινωνικές υπηρεσίες και υπηρεσίες υγείας και η συμμετοχή των παιδιών. Σε όλα τα μέτρα για τις κοινωνικές επενδύσεις που ενέκρινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή γίνεται έκκληση επίσης για «επένδυση» στα παιδιά και τους νέους, με σκοπό την αύξηση των ευκαιριών τους στη ζωή. Τέλος, διαμορφώνοντας αγορές εργασίας χωρίς αποκλεισμούς, δημιουργώντας ποιοτικές θέσεις εργασίας, ισότητα πρόσβασης σε ποιοτικές και οικονομικά προσιτές κοινωνικές υπηρεσίες για όλους, ιδίως τους μετανάστες, η ΕΕ εργάζεται εξίσου για την καταπολέμηση της παιδικής φτώχειας.

 

Παιδιά-μετανάστες

Ο αριθμός των παιδιών που φτάνουν στην ΕΕ από τρίτες χώρες έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, ιδίως μετά τη μεταναστευτική κρίση του 2015. Περίπου ένας στους τέσσερις αιτούντες άσυλο στην ΕΕ είναι παιδιά. Τον Απρίλιο του 2017, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θέσπισε σειρά μέτρων για την ενίσχυση της προστασίας όλων των παιδιών-μεταναστών σε όλα τα στάδια της μεταναστευτικής διαδικασίας, συμπληρώνοντας με τον τρόπο αυτό τις προσπάθειες των μεμονωμένων χωρών στον συγκεκριμένο τομέα.

Τα προτεινόμενα μέτρα περιλαμβάνουν: ταχεία ταυτοποίηση και προστασία κατά την άφιξη, κατάλληλες συνθήκες υποδοχής για παιδιά, ταχύ καθορισμό καθεστώτος και ουσιαστική επιτροπεία, μόνιμες λύσεις για την έγκαιρη ένταξη και προσπάθειες για την αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτίων της μετανάστευσης και την προστασία των παιδιών στις μεταναστευτικές οδούς εκτός της ΕΕ. Τα νομοσχέδια της ΕΕ που εξετάζονται επί του παρόντος για τη μεταρρύθμιση του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου και την ενίσχυση των συνόρων της ΕΕ περιλαμβάνουν ειδικές διατάξεις για την προστασία των παιδιών. Για παράδειγμα, θα δημιουργηθεί μια νέα καταχώριση Σένγκεν για τα «αγνοούμενα παιδιά», ώστε να μπορούν οι αρχές να εντοπίζουν τέτοιες περιπτώσεις.

Η εκπαίδευση διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην προετοιμασία των παιδιών-μεταναστών για τη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας και στην κοινωνία. Η ΕΕ εργάζεται για να διευκολύνει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών όσον αφορά την ένταξη των μεταναστών και χρηματοδοτεί έργα στον τομέα της προώθησης της χωρίς αποκλεισμούς εκπαίδευσης σε διάφορα επίπεδα. Η παροχή ευκαιριών στα παιδιά-μετανάστες ώστε να αναπτύξουν πλήρως το δυναμικό τους είναι ζωτικής σημασίας για τη μελλοντική οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή.

 

Περισσότερες πληροφορίες:

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΑΡΘΡΑΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ