Πώς μπορούμε να προστατέψουμε την ανάπτυξη των παιδιών μας;
Η σύγχρονη ζωή έχει φέρει τεράστιες αλλαγές στον τρόπο που ζουν τα παιδιά μας, με την τεχνολογία και τις οθόνες να πρωταγωνιστούν, αναπόφευκτά πολλές φορές, σε πολλές πτυχές της καθημερινότητάς τους.
Παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχει φέρει η τεχνολογία, υπάρχουν όμως και σοβαρές ανησυχίες για την επίδρασή της στην ανάπτυξη των παιδιών, ιδιαίτερα όσον αφορά τις δεξιότητες λεπτής κινητικότητας.
Ποιες είναι οι δεξιότητες λεπτής κινητικότητας;
Οι δεξιότητες αυτές περιλαμβάνουν δραστηριότητες όπως το κράτημα του μολυβιού, τη χρήση ψαλιδιών και την ικανότητα να εκτελούν άλλες κινητικές εργασίες με τα χέρια τους. Με την αυξημένη χρήση οθονών, οι δεξιότητες αυτές φαίνεται να επηρεάζονται αρνητικά, με συνέπειες που μπορούν να επηρεάσουν την παιδική ανάπτυξη σε βάθος χρόνου.
Πιο συγκεκριμένα, η αυξημένη χρήση των ψηφιακών συσκευών, όπως τα κινητά τηλέφωνα, οι υπολογιστές και τα tablet, περιορίζει σημαντικά την ώρα που τα παιδιά περνούν σε δραστηριότητες που προάγουν τις δεξιότητες λεπτής κινητικότητας.
Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του National Geographic, το 77% των δασκάλων ανέφεραν ότι οι μικροί μαθητές δυσκολεύονται περισσότερο να κρατήσουν το μολύβι ή να χρησιμοποιήσουν ψαλίδι. Επιπλέον, το 69% σημείωσε ότι ακόμα και το δέσιμο των παπουτσιών θεωρείται πιο δύσκολο σε σχέση με πριν από πέντε χρόνια.
Η αντίδραση αυτή φαίνεται να συνδέεται με την αλόγιστη χρήση των οθονών. Ενώ οι οθόνες προσφέρουν διασκέδαση και εκπαίδευση, η έλλειψη χειρονακτικών δραστηριοτήτων που ενισχύουν τις δεξιότητες λεπτής κινητικότητας περιορίζει την ανάπτυξη των μυών του χεριού, των δακτύλων και του καρπού, που είναι απαραίτητοι για την εκτέλεση καθημερινών εργασιών.
Οι κύριες αιτίες του προβλήματος
- Η μείωση των εξωτερικών δραστηριοτήτων: Τα παιδιά σήμερα ξοδεύουν λιγότερο χρόνο στον εξωτερικό χώρο, όπου δραστηριότητες όπως η αναρρίχηση, η συλλογή αντικειμένων και το παιχνίδι στη φύση ενισχύουν τις κινητικές τους δεξιότητες. Αντί αυτού, περνούν περισσότερο χρόνο μπροστά σε οθόνες.
- Η μείωση της ανάγνωσης και του δημιουργικού παιχνιδιού: Η ανάγνωση και το δημιουργικό παιχνίδι (όπως η ζωγραφική ή η χρήση πλαστελίνης) ενισχύουν τις κινητικές δεξιότητες. Ωστόσο, το 77% των παιδιών που ρωτήθηκαν ανέφεραν ότι η καθημερινή τους δραστηριότητα έχει μειωθεί λόγω της συνεχούς χρήσης των συσκευών.
- Οι έτοιμες επιλογές: Η χρήση εύκολων και έτοιμων λύσεων, όπως τα ρούχα με ελαστική μέση αντί για κουμπιά ή φερμουάρ, ή τα έτοιμα σνακ που δεν απαιτούν χειρισμό, έχει μειώσει τις καθημερινές ευκαιρίες που είχαν τα παιδιά στο παρελθόν για να αναπτύξουν δεξιότητες χειρισμού και συντονισμού.
Επιπτώσεις στην ανάπτυξη των παιδιών
Οι συνέπειες αυτής της τάσης είναι σαφείς και επηρεάζουν άμεσα την ικανότητα των παιδιών να αναπτύξουν βασικές δεξιότητες για την καθημερινότητά τους. Αν και οι κινητικές δεξιότητες δεν είναι άμεσα συνδεδεμένες με τη νοημοσύνη, επηρεάζουν σημαντικά τη συγκέντρωση, την αίσθηση του ελέγχου και την αυτοεκτίμηση του παιδιού.
Επίσης, τα παιδιά που δεν έχουν αναπτύξει επαρκώς τις δεξιότητες λεπτής κίνησης μπορεί να παρουσιάζουν προβλήματα στη συγγραφή, κάτι που μπορεί να έχει αντίκτυπο στη σχολική τους απόδοση. Ενώ, η αδυναμία να εκτελούν βασικές δραστηριότητες μπορεί να τους δημιουργήσει ανασφάλεια και να μειώσει την αυτοπεποίθησή τους.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς;
Η καλή είδηση είναι ότι οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να παίξουν έναν σημαντικό ρόλο στην αποκατάσταση των δεξιοτήτων αυτών.
- Περισσότερος χρόνος χωρίς οθόνες: Οι γονείς μπορούν να ενθαρρύνουν τα παιδιά να περάσουν περισσότερο χρόνο έξω, κάνοντας δραστηριότητες όπως το ποδήλατο ή το τρέξιμο. Αυτές οι δραστηριότητες προάγουν τη δύναμη των χεριών και του σώματος.
- Δημιουργική διασκέδαση και χειροτεχνίες: Προτείνετε δραστηριότητες που απαιτούν χρήση των χεριών, όπως το σχέδιο, η κατασκευή με πηλό ή πλαστελίνη, το κόψιμο και το ράψιμο (ανάλογα την ηλικία). Τέτοιες δραστηριότητες ενισχύουν τις δεξιότητες λεπτής κίνησης με διασκεδαστικό και ενδιαφέρον τρόπο.
- Κανόνες για τη χρήση των οθονών: Συστήνεται να περιορίσετε το χρόνο μπροστά σε οθόνες και να καθιερώσετε οικογενειακούς κανόνες για λιγότερο χρόνο ψηφιακών συσκευών και περισσότερο χρόνο για παιχνίδι και διάβασμα.
- Δημιουργία καθημερινών ρουτίνων που περιλαμβάνουν χειρονακτικές δραστηριότητες: Ενθαρρύνετε τα παιδιά να συμμετέχουν σε δραστηριότητες που απαιτούν πρακτική και λεπτό συντονισμό, όπως το δέσιμο των παπουτσιών, η προετοιμασία του φαγητού, ή η διακόσμηση καρτών και δώρων.
Η ανάπτυξη των δεξιοτήτων λεπτής κινητικότητας είναι θεμελιώδης για την υγιή ανάπτυξη των παιδιών μας, συνολικά. Ενώ οι οθόνες και η τεχνολογία μπορούν να προσφέρουν πολλές δυνατότητες, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τις επιπτώσεις τους στην ανάπτυξη και να λάβουμε μέτρα για να εξασφαλίσουμε ότι τα παιδιά μας αναπτύσσουν τις κινητικές και γνωστικές τους δεξιότητες. Με σωστή καθοδήγηση και υποστήριξη, μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να αναπτύξουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για μια υγιή και επιτυχημένη ζωή.
Πηγή:imommy.gr
