Η αλλαγή της ώρας πλησιάζει και, όπως κάθε χρόνο, μπορεί να φέρει μικρές ανατροπές στην καθημερινότητα των οικογενειών — ιδιαίτερα για τα παιδιά, τα οποία είναι πιο ευαίσθητα στις μεταβολές της ρουτίνας τους.
Μια φαινομενικά απλή μετατόπιση κατά μία ώρα μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο, τη διάθεση και τη συγκέντρωσή τους, τουλάχιστον για τις πρώτες ημέρες μετά την αλλαγή.
Η «βιολογική ώρα» των παιδιών
Τα παιδιά λειτουργούν σύμφωνα με ένα εσωτερικό ρολόι, τον λεγόμενο κιρκάδιο ρυθμό, που ρυθμίζει τον κύκλο ύπνου και εγρήγορσης.
Όταν η ώρα αλλάζει, αυτό το ρολόι απορρυθμίζεται προσωρινά, με αποτέλεσμα κάποια παιδιά να δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν ή να ξυπνήσουν, να παρουσιάζουν κόπωση, μειωμένη όρεξη ή ακόμη και ευερεθιστότητα μέσα στην ημέρα.
Ειδικά στις μικρότερες ηλικίες, η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία συγκέντρωσης στο σχολείο, κακή διάθεση και μειωμένη διάθεση για δραστηριότητες.
Τι μπορούν να κάνουν οι γονείς
Οι ειδικοί συμβουλεύουν ότι η καλύτερη τακτική είναι η σταδιακή προσαρμογή. Λίγες ημέρες πριν την αλλαγή της ώρας, καλό είναι οι γονείς να μετακινούν σταδιακά το ωράριο ύπνου και αφύπνισης των παιδιών κατά 10-15 λεπτά την ημέρα. Με αυτόν τον τρόπο, η μετάβαση γίνεται πιο ομαλά.
Επιπλέον, η σταθερότητα στη ρουτίνα παίζει καθοριστικό ρόλο. Οι ίδιες ώρες ύπνου, γευμάτων και μελέτης βοηθούν τον οργανισμό να «ξαναβρεί» τον ρυθμό του.
Το φυσικό φως της ημέρας, ειδικά τις πρωινές ώρες, συμβάλλει σημαντικά στην προσαρμογή του οργανισμού στο νέο ωράριο, γι’ αυτό οι βόλτες ή το περπάτημα έξω από το σπίτι μπορούν να βοηθήσουν.
Εξίσου σημαντικό είναι να αποφεύγονται οι οθόνες (κινητά, tablet, τηλεόραση) πριν τον ύπνο, καθώς το μπλε φως που εκπέμπουν αναστέλλει την παραγωγή μελατονίνης — της ορμόνης που βοηθά στην έναρξη του ύπνου.
Μικρές αλλαγές, μεγάλη διαφορά
Η αλλαγή της ώρας δεν χρειάζεται να προκαλεί άγχος στους γονείς. Με λίγη υπομονή και συνέπεια, τα παιδιά συνήθως επανέρχονται πλήρως μέσα σε λίγες ημέρες. Το κλειδί είναι η προετοιμασία και η συνέπεια στη ρουτίνα, ώστε η μετάβαση να γίνει όσο το δυνατόν πιο φυσικά.
Η προσαρμογή στο νέο ωράριο είναι, τελικά, μια ευκαιρία για τις οικογένειες να ξαναδούν τη σημασία του ποιοτικού ύπνου και της ισορροπημένης καθημερινότητας — δύο στοιχεία καθοριστικά για την ψυχική και σωματική υγεία των παιδιών.
Πώς επηρεάζει η αλλαγή της ώρας τα παιδιά
- Δυσκολεύονται να αποκοιμηθούν ή να ξυπνήσουν την καθορισμένη ώρα.
- Εμφανίζουν κόπωση, ευερεθιστότητα ή μειωμένη προσοχή στο σχολείο.
- Έχουν αλλαγές στην όρεξη και τη διάθεση.
Πρακτικές συμβουλές για ομαλή προσαρμογή
- Σταδιακή προσαρμογή: Ξεκινήστε 3-4 ημέρες πριν την αλλαγή, μετακινώντας την ώρα ύπνου και αφύπνισης κατά 10-15 λεπτά κάθε μέρα.
- Σταθερό πρόγραμμα: Διατηρήστε συγκεκριμένες ώρες για ύπνο, φαγητό και μελέτη, ώστε να «εκπαιδευτεί» ξανά ο οργανισμός.
- Έκθεση στο φυσικό φως: Το πρωινό φως βοηθά το σώμα να ρυθμίσει τον νέο ρυθμό του.
- Περιορισμός οθονών: Αποφύγετε τη χρήση κινητών, tablet ή τηλεόρασης πριν τον ύπνο, καθώς το μπλε φως δυσκολεύει την παραγωγή μελατονίνης.
- Ήρεμη ρουτίνα πριν τον ύπνο: Ένα ζεστό μπάνιο ή ανάγνωση ενός βιβλίου βοηθά το παιδί να χαλαρώσει.
Συμπέρασμα
Η αλλαγή της ώρας μπορεί να φέρει προσωρινή αναστάτωση, όμως με λίγη οργάνωση και υπομονή, τα παιδιά προσαρμόζονται γρήγορα. Το σημαντικό είναι οι γονείς να αναγνωρίσουν ότι η μετάβαση χρειάζεται χρόνο και να στηρίξουν τα παιδιά τους με συνέπεια και κατανόηση.
Του Παναγιώτη Τούμπα
