Πρόσφατα είχα μια όμορφη συζήτηση με φοιτητές μου — μελλοντικούς παιδαγωγούς — για το ποιες δεξιότητες χρειάζεται να έχει ένα παιδί, ώστε να σταθεί με σιγουριά στην κοινωνία του αύριο.
Και, όπως όλα τα σημαντικά πράγματα, χτίζεται και θεμελιώνεται νωρίς — ήδη από την παιδική ηλικία.
Η Μαρία Μοντεσσόρι έλεγε πως «το παιδί δεν είναι ένα δοχείο που πρέπει να γεμίσει, αλλά μια φωτιά που πρέπει να ανάψει».
Έτσι και το κοινωνικό στοιχείο δεν είναι κάτι που διδάσκεται μηχανικά, αλλά καλλιεργείται εσωτερικά — μέσα από τη σύνδεση, την ελεύθερη έκφραση, το παιχνίδι και τη ζωντανή επαφή με τον άλλον.
View this post on Instagram
Ωστόσο, σήμερα τα παιδιά περνούν όλο και περισσότερο χρόνο αποσυνδεδεμένα από τους ανθρώπους γύρω τους, εξαιτίας της υπερβολικής ενασχόλησης με ψηφιακές συσκευές.
Τηλεοράσεις, τάμπλετ, κονσόλες και κινητά έχουν πια μπει για τα καλά και στη δική τους ζωή.
Έτσι, το παιχνίδι, η αλληλεπίδραση και η αληθινή επικοινωνία σε πολλά σπίτια έχουν αντικατασταθεί από οθόνες — που βέβαια δεν μπορούν να προσφέρουν στο παιδί το ίδιο έδαφος και τα ίδια εφόδια για ανάπτυξη.
Συνεπώς, περιορίζονται οι ευκαιρίες των παιδιών να καλλιεργήσουν την κοινωνική αλλά και τη συναισθηματική τους νοημοσύνη, ή ακόμη και να μάθουν να κατανοούν τον εαυτό τους, να εκφράζονται και, βέβαια, να συνδέονται ουσιαστικά.
Όπως πάντα όμως, όλα ξεκινούν από εμάς, τους ενήλικες.
Αν δεν καταφέρουμε πρώτοι εμείς να αφήσουμε για λίγο τις οθόνες, τις ειδοποιήσεις, τον συνεχή θόρυβο και να αποσυνδεθούμε, τότε πώς προσδοκούμε να το κάνουν τα παιδιά μας;
Τα παιδιά, όπως πάντα, θα μιμηθούν πρώτα και πάνω απ’ όλα το παράδειγμά μας.
Ας κάνουμε λοιπόν χώρο για το αληθινό: για παιχνίδι, για ζωντανή και ουσιαστική επικοινωνία, για δημιουργικότητα και συνύπαρξη!
Πώς όμως θα το πετύχουμε αυτό στην καθημερινότητα;
View this post on Instagram
Παρακάτω θα βρεις 5 μικρά tips για να ξεκινήσεις:
1. Ορίζοντας σταθερούς χρόνους χωρίς οθόνες, δημιουργούμε χώρο για ουσιαστική επαφή.
Ακόμα και μία ώρα την ημέρα, με απόλυτη παρουσία και χωρίς τεχνολογία, αρκεί για να ξαναθυμηθούμε τι σημαίνει να είμαστε πραγματικά μαζί.
2. Δυναμώνοντας τη σχέση μέσα από τη ρουτίνα
Στη μοντεσσοριανή παιδαγωγική αγαπάμε τη ρουτίνα, γιατί το παιδί αντλεί ασφάλεια μέσα από την επανάληψη.
Όταν, για παράδειγμα, γνωρίζει ότι κάθε Κυριακή φτιάχνουμε μαζί πρωινό ή ότι κάθε απόγευμα παίζουμε 15 λεπτά πριν το βραδινό, η σύνδεση χτίζεται φυσικά και σταθερά.
3. Με έμφαση στη δραστηριότητα, όχι στο αποτέλεσμα
Δεν χρειάζεται να οργανώνουμε “τέλεια” μια δραστηριότητα. Μια βόλτα, ένα επιτραπέζιο, ή το να κόψουμε φρούτα μαζί αρκούν.
Το σημαντικό είναι η γνήσια παρουσία του ενήλικα, όχι η “απόδοση”.
4. Αναγνωρίζοντας τη δυσκολία
Δεν είναι πάντα εύκολο να αποσυνδεθούμε. Αντί όμως να κρίνουμε τον εαυτό μας, μπορούμε απλώς να παραδεχτούμε την αλήθεια μας:
«Μου είναι δύσκολο να αφήσω το κινητό… αλλά θέλω να είμαι μαζί σου τώρα.»
Μερικές φορές, η αυθεντικότητα συνδέει πιο βαθιά απ’ ό,τι η τελειότητα.
5. Παρατηρώντας το παιδί
Ως γονείς, πέφτουμε συχνά στην παγίδα πως πάντοτε χρειάζεται να μιλάμε ή να “κάνουμε” κάτι με το παιδί.
Όμως μπορούμε απλώς να καθίσουμε κοντά του και να το αφήσουμε να παίξει.
Μέσα από τη σιωπηλή παρατήρηση, δημιουργείται μια μορφή βαθιάς και ουσιαστικής σύνδεσης.
Και κάπως έτσι, φτάνουμε ξανά σ’ αυτό που τόσο απλά και σοφά μας θύμισε η Μαρία Μοντεσσόρι: το παιδί είναι “ελπίδα και υπόσχεση για την ανθρωπότητα”.
Ας του προσφέρουμε χώρο, χρόνο και την ουσιαστική μας παρουσία για να ανθίσει με τον δικό του ρυθμό, όπως του αξίζει.
Πέγκυ Τζάννε
German & English Childhood Educator
Πηγή:mothersblog.gr
