Έρευνα αποκαλύπτει ότι οι διαδικτυακές διατροφικές συμβουλές για εγκύους είναι συχνά μη τεκμηριωμένες θέτοντας σε δυνητικό κίνδυνο τόσο τις ίδιες όσο και το έμβρυο.
Η πρόσβαση σε διαδικτυακές πληροφορίες για την υγεία είναι σήμερα πιο εύκολη από ποτέ, σχεδόν σε κάθε γωνιά του κόσμου. Μάλιστα δεν είναι λίγες οι έγκυες που συχνά στρέφονται στο διαδίκτυο για πληροφορίες, ιδίως όσον αφορά τη διατροφή τους κατά την κύηση.
Ωστόσο, μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό JMIR Formative Research ανέδειξε σοβαρά προβλήματα στην ποιότητα αυτής της πληροφόρησης, καλύπτοντας ένα σημαντικό κενό στη σχετική ερευνητική βιβλιογραφία.
Η ανάγκη για σωστή πληροφόρηση στην εγκυμοσύνη
Κατά την εγκυμοσύνη, οι γυναίκες συνήθως δίνουν μεγαλύτερη προσοχή στις διατροφικές τους συνήθειες, ανησυχώντας δικαίως για την ανάπτυξη και την υγεία του μωρού τους. Αυτή η ανησυχία τις οδηγεί συχνά να ψάχνουν πληροφορίες στο διαδίκτυο. Ωστόσο, τα αποτελέσματα στις μηχανές αναζήτησης είναι πολλές φορές ανακριβή. Πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν πώς να αξιολογούν την εγκυρότητα των πληροφοριών με αποτέλεσμα να λαμβάνουν πιθανώς επιβλαβείς διατροφικές αποφάσεις.
Στην Ιαπωνία, το 83% του πληθυσμού χρησιμοποιεί το διαδίκτυο – κυρίως μέσω κινητών και υπολογιστών – ποσοστό που αντικατοπτρίζει τη διεθνή τάση. Στον Καναδά, το 96% των εγκύων καταφεύγουν σε διαδικτυακή αναζήτηση για να απαντήσουν σε ερωτήσεις σχετικά με τη διατροφή τους.
Αυτό μπορεί να βοηθήσει τις γυναίκες να διαμορφώσουν υγιεινές διατροφικές συνήθειες, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για πρωτότοκες μητέρες ή για γυναίκες από χαμηλότερα κοινωνικοοικονομικά στρώματα, οι οποίες σπανιότερα έχουν πρόσβαση σε επαγγελματικές διατροφικές συμβουλές. Ωστόσο, πολλές μέλλουσες μητέρες δηλώνουν σύγχυση και άγχος από τις αντικρουόμενες πληροφορίες που βρίσκουν ή επειδή συνειδητοποιούν ότι κατανάλωσαν κάτι που έπρεπε να αποφύγουν.
Τι αποκάλυψε η έρευνα
Η μελέτη χρησιμοποίησε λέξεις-κλειδιά στη Google για να συγκεντρώσει τις 20 πιο δημοφιλείς ιστοσελίδες με συμβουλές διατροφής για την εγκυμοσύνη, και αξιολόγησε την ποιότητά τους χρησιμοποιώντας το εργαλείο QUEST (Quality Evaluation Scoring Tool). Ο μέσος όρος βαθμολογίας ήταν μόλις 11,7 (σε κλίμακα 0–28), γεγονός που υποδεικνύει συνολικά χαμηλή ποιότητα περιεχομένου. Ειδικότερα:
- Το 50% των ιστοσελίδων δεν ανέφεραν συγγραφέα.
- Μόνο μία παρείχε επιστημονικές παραπομπές.
- 13 από τις 20 δεν τεκμηρίωναν τις πληροφορίες με επίσημες πηγές.
- 6 δεν παρείχαν καμία απολύτως πηγή.
Η υψηλότερη βαθμολογία αφορούσε τη διαφάνεια σχετικά με σύγκρουση συμφερόντων: το 60% των ιστοσελίδων θεωρήθηκαν αμερόληπτες. Ωστόσο, 5 ιστοσελίδες πρότειναν συγκεκριμένα βήματα και 3 προωθούσαν υπηρεσίες ή προϊόντα με ενδεχόμενες εμπορικές συμφωνίες.
Επίσης:
- Μόνο οι μισές ιστοσελίδες ανέφεραν ημερομηνία δημοσίευσης, με αποτέλεσμα να μη γνωρίζουμε αν οι πληροφορίες είναι επίκαιρες.
- Το χαμηλότερο σκορ καταγράφηκε στο κριτήριο “συμπληρωματικότητας” καθώς το 70% των σελίδων δεν ενθάρρυναν τη σχέση ασθενή-γιατρού.
- Μόνο μία ιστοσελίδα είχε ισορροπημένο και προσεκτικό λόγο, αναγνωρίζοντας τα όρια των πληροφοριών της.
Ανησυχητικό είναι ότι πολλές ιστοσελίδες παρέχουν διατροφικές συμβουλές που αποκλίνουν από επίσημες κατευθυντήριες οδηγίες. Ενδεικτικά παραδείγματα:
- Κάποιες συστήνουν απλώς μείωση της κατανάλωσης αλκοόλ, αντί για πλήρη αποχή, όπως ορίζουν οι διεθνείς κατευθυντήριες γραμμές.
- Άλλες προτείνουν τυποποιημένο βάρος κύησης (~11 κιλά), αγνοώντας ότι στην Ιαπωνία οι συστάσεις βασίζονται στο αρχικό βάρος της εγκύου.
Αυτές οι πληροφορίες δεν υποστηρίζονται από επιστημονικά στοιχεία και μπορεί να παραπλανήσουν κυρίως γυναίκες με χαμηλότερο μορφωτικό επίπεδο ή περιορισμένη υγειονομική παιδεία. Οι γυναίκες αυτές, συχνά χωρίς πρόσβαση σε εξειδικευμένη φροντίδα, καταφεύγουν στο διαδίκτυο και μπορεί να παρασυρθούν από λανθασμένο ή επικίνδυνο περιεχόμενο.
Η σημασία της επαγγελματικής καθοδήγησης
Παρότι οι online πληροφορίες είναι βολικές και άμεσα διαθέσιμες, οι ειδικοί υπογραμμίζουν ότι η καθοδήγηση από επαγγελματίες υγείας – όπως μαίες, και μαιευτήρες γυναικολόγους – παραμένει η πιο ασφαλής και έγκυρη πηγή διατροφικής πληροφόρησης κατά την εγκυμοσύνη.
Συμπεράσματα
Το διαδικτυακό περιεχόμενο για τη διατροφή στην εγκυμοσύνη είναι συχνά ανακριβές, μη τεκμηριωμένο και παρωχημένο. Παρατηρούνται προβλήματα όπως:
- Απουσία συγγραφέων ή ειδικών.
- Πιθανές εμπορικές συμφωνίες.
- Έλλειψη παραπομπών.
- Έλλειψη ημερομηνίας και διαφάνειας.
- Μη υποστήριξη της σχέσης εγκύου – επαγγελματία υγείας.
Η μελέτη τονίζει την ανάγκη για αυστηρότερες προδιαγραφές σε ιστοσελίδες υγείας, ειδικά σε θέματα εγκυμοσύνης. Οι αλγόριθμοι των μηχανών αναζήτησης μπορούν να ενισχύσουν μεροληπτικά ή εμπορικά κριτήρια, επηρεάζοντας τα αποτελέσματα – ακόμη και σε ανώνυμες (incognito) αναζητήσεις.
Πηγή:mothersblog.com
