Η κλιματική αλλαγή αυξάνει τους κινδύνους που συνδέονται με την εγκυμοσύνη λόγω της ακραίας ζέστης.
Η ακραία ζέστη δεν είναι πια ένα απλό καλοκαιρινό φαινόμενο – είναι μια διαρκής απειλή για τη δημόσια υγεία. Και καθώς η θερμοκρασία του πλανήτη ανεβαίνει, οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε μητέρες και παιδιά κατά την εγκυμοσύνη.
Ακραία ζέστη και εγκυμοσύνη: Ένας επικίνδυνος συνδυασμός
Σύμφωνα με έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Climate Central, η οποία βασίστηκε στη σύνθεση σχεδόν 200 ερευνών, η ακραία ζέστη αυξάνει σημαντικά τους κινδύνους που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη.
Η έκθεση δείχνει ότι, μετά το 2020, στις περισσότερες από 220 χώρες, οι μέρες με επικίνδυνα υψηλές θερμοκρασίες για τις εγκύους έχουν τουλάχιστον διπλασιαστεί. Η ερευνήτρια Άνα Μπόνελ από το London School of Hygiene and Tropical Medicine τονίζει ότι πρόκειται για «ξεκάθαρα στοιχεία» που αφορούν όχι μόνο τις έγκυες αλλά και άλλες ευάλωτες ομάδες, όπως οι ηλικιωμένοι.
Προηγούμενη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature Medicine είχε ήδη δώσει το πρώτο σήμα κινδύνου: η έκθεση σε ακραία ζέστη σχετίζεται με πρόωρο τοκετό, χαμηλό βάρος γέννησης, αυξημένα ποσοστά θνησιγένειας και συγγενείς ανωμαλίες. Οι έγκυες είναι πιο επιρρεπείς σε θερμική καταπόνηση, λόγω των φυσιολογικών αλλαγών στο καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό σύστημα, γεγονός που τις καθιστά πιο ευάλωτες στις υψηλές θερμοκρασίες.
Οι περιοχές με τη μεγαλύτερη έκθεση και η παγκόσμια ανισότητα
Η αύξηση των ημερών με επικίνδυνη ζέστη είναι ιδιαίτερα έντονη σε περιοχές με περιορισμένη πρόσβαση σε φροντίδα υγείας: Καραϊβική, Κεντρική και Λατινική Αμερική, νησιά του Ειρηνικού, νοτιοανατολική Ασία και υποσαχάρια Αφρική. Εκεί, η θερμική καταπόνηση συνδυάζεται με ανεπαρκείς υποδομές, ενισχύοντας τις πιθανότητες επιπλοκών κατά την εγκυμοσύνη.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η κλιματική αλλαγή διευρύνει τις ανισότητες στον τομέα της μητρικής και νεογνικής υγείας, επηρεάζοντας κυρίως τις ευάλωτες κοινότητες.
Πέρα από τη ζέστη: Οι πολλαπλές απειλές της κλιματικής κρίσης για την εγκυμοσύνη
Η ακραία ζέστη δεν είναι η μόνη κλιματική απειλή για τις εγκύους. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση, οι πλημμύρες και τα ακραία καιρικά φαινόμενα επηρεάζουν εξίσου την έκβαση της κύησης. Η έκθεση σε μικροσωματίδια (PM2.5) σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο αποβολής και επιπλοκές στο τρίτο τρίμηνο, ενώ οι πλημμύρες μπορεί να οδηγήσουν σε έλλειψη πρόσβασης σε προγεννητική φροντίδα και φάρμακα.
Η ψυχική υγεία των εγκύων σε συνθήκες κλιματικού στρες
Πέρα από τις σωματικές επιπτώσεις, η ακραία ζέστη και οι φυσικές καταστροφές προκαλούν έντονο ψυχολογικό στρες στις εγκύους. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι υψηλές θερμοκρασίες σχετίζονται με αυξημένα επίπεδα άγχους, αϋπνίας και ακόμη και κατάθλιψης κατά την κύηση – καταστάσεις που μπορούν να επηρεάσουν τόσο την υγεία της μητέρας όσο και την ανάπτυξη του εμβρύου. Σε συνθήκες κλιματικής κρίσης, η ψυχική υποστήριξη των εγκύων γίνεται αναγκαία όσο και η ιατρική φροντίδα.
