Όταν φέρνεις στον κόσμο ένα παιδί, το μεγαλύτερο δώρο που παίρνεις από την εγκυμοσύνη είναι φυσικά η ίδια η ζωή που γεννάς. Όμως, ξέρεις ότι κρατάς μαζί σου και κάτι ακόμα; Μερικά από τα βλαστοκύτταρα του μωρού σου μένουν στο σώμα σου, ακόμη κι αφού έχει γεννηθεί. Αυτό το εκπληκτικό φαινόμενο λέγεται Εμβρυομητρικός Μικροχιμαιρισμός. Παλιά θεωρούταν σπάνιο, αλλά σήμερα οι επιστήμονες ανακαλύπτουν ότι είναι πολύ πιο συχνό απ’ όσο νομίζαμε – και παραμένει ένα μυστήριο που γοητεύει.
Ο όρος «μικροχιμαιρισμός» προέρχεται από τη μυθική Χίμαιρα – το παράξενο πλάσμα που ήταν μισό κατσίκα, μισό λιοντάρι και μισό δράκος. Όπως εκείνη αποτελούσε ένα μείγμα από διαφορετικά όντα, έτσι και στο σώμα μιας μητέρας μπορούν να μείνουν κύτταρα από το παιδί της, ζωντανά και δραστήρια, για πολλά χρόνια μετά τη γέννα.
Τι είναι τα βλαστοκύτταρα;
Τα βλαστοκύτταρα είναι σαν τα «μαγικά τουβλάκια» της ζωής. Υπάρχουν στο αίμα μας, στους ιστούς, στα όργανα και στο ανοσοποιητικό. Έχουν μια μοναδική ικανότητα: μπορούν να μετατραπούν σε ό,τι χρειάζεται το σώμα – για παράδειγμα σε δέρμα, καρδιακό ιστό, ακόμα και σε νευρικά κύτταρα. Αυτό σημαίνει ότι μπορούν να βοηθήσουν στην αποκατάσταση ζημιών, να αντικαταστήσουν άρρωστα κύτταρα και να συμβάλλουν στη θεραπεία σοβαρών ασθενειών όπως κάποιες μορφές καρκίνου, αιματολογικές διαταραχές και προβλήματα του ανοσοποιητικού.
Ένας δεσμός που μένει
Στη δεκαετία του ’90, οι επιστήμονες παρατήρησαν για πρώτη φορά ότι κύτταρα του μωρού μπορούσαν να φύγουν από τη μήτρα μέσω του αίματος του πλακούντα και να «ταξιδέψουν» στο σώμα της μητέρας. Σταδιακά, ανακαλύφθηκε ότι αυτά τα κύτταρα δεν μένουν απλώς εκεί χωρίς δράση, αλλά ενσωματώνονται κανονικά. Σε ένα πείραμα με θηλυκά ποντίκια, βρέθηκε ότι τα εμβρυϊκά κύτταρα που πήγαν στην καρδιά μετατράπηκαν σε καρδιακό ιστό, ακόμα και σε μικρά καρδιοκύτταρα που χτυπούσαν σαν κανονική καρδιά.
Κατά την εγκυμοσύνη, το σώμα της γυναίκας ρίχνει φυσικά τις άμυνες του ανοσοποιητικού για να μην «δει» το μωρό ως ξένο εισβολέα. Αυτή η διαδικασία φαίνεται πως είναι το κλειδί που επιτρέπει στα κύτταρα του εμβρύου να περάσουν και να εγκατασταθούν. Μάλιστα, η καταστολή του ανοσοποιητικού μπορεί να συνεχιστεί για μήνες μετά τον τοκετό, αφήνοντας έτσι χρόνο στα κύτταρα να ριζώσουν και να μείνουν για πάντα μέρος του σώματος της μητέρας.
Οι έρευνες δείχνουν ότι σχεδόν κάθε εγκυμοσύνη αφήνει πίσω της εμβρυϊκά κύτταρα. Κάποιοι επιστήμονες τα ανιχνεύουν ήδη από την 7η εβδομάδα κύησης. Μερικές φορές μπορεί να εξαφανιστούν μετά από λίγα χρόνια, αλλά άλλες φορές μένουν για μια ολόκληρη ζωή. Σε μια μελέτη του 2012, βρέθηκαν ίχνη χρωμοσώματος Υ στον εγκέφαλο 59 γυναικών που είχαν φύγει από τη ζωή – στο 63% των περιπτώσεων! Και επειδή οι γυναίκες δεν έχουν χρωμόσωμα Υ, αυτό σήμαινε ότι κουβαλούσαν μέσα τους κύτταρα από τα παιδιά τους.
Όταν το μωρό προστατεύει τη μαμά
Ίσως το πιο συγκινητικό είναι ότι αυτά τα κύτταρα δεν μένουν απλώς σαν μια ανάμνηση. Βοηθούν πραγματικά τη μητέρα. Ερευνητές έχουν βρει κύτταρα του μωρού μέσα σε ουλές, όπως οι ουλές από καισαρική. Πιστεύουν ότι τα κύτταρα αυτά συμβάλλουν στην επούλωση.
Και δεν είναι μόνο εκεί. Άλλη μελέτη έδειξε ότι εμβρυϊκά βλαστοκύτταρα μπορούν να διαπεράσουν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να μετατραπούν σε νευρώνες. Υπάρχει μάλιστα και μια ελπιδοφόρα σύνδεση με τον καρκίνο του μαστού: γυναίκες που είχαν μέσα τους κύτταρα από τα μωρά τους βρέθηκε ότι είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν καρκίνο μαστού, ακόμη κι αφού λήφθηκαν υπόψη παράγοντες όπως η ηλικία, οι αποβολές ή ο αριθμός των παιδιών.
Γιατί έχει σημασία να γνωρίζουμε;
Ο μικροχιμαιρισμός μας δείχνει κάτι πανέμορφο: ότι η σχέση μαμάς-παιδιού δεν είναι μονόπλευρη. Η μαμά δίνει θρεπτικά συστατικά, αγάπη και φροντίδα στο μωρό της, κι εκείνο, με τον δικό του τρόπο, δίνει πίσω κύτταρα που μπορεί να ενισχύσουν την υγεία της. Είναι σαν μια μυστική συνεργασία που ξεκινάει πολύ πριν τη γέννα. Το μωρό, φροντίζοντας τη μαμά του, στην ουσία προστατεύει και τον εαυτό του, ώστε να μεγαλώσει σε ένα σώμα που θα παραμείνει δυνατό.
Γνωρίζουμε ήδη ότι τα βλαστοκύτταρα του ομφάλιου αίματος έχουν μοναδικές ιδιότητες. Όμως, το να συνειδητοποιούμε ότι αυτά τα ίδια κύτταρα συνεχίζουν να «δουλεύουν» για τη μαμά και μετά τη γέννα, κάνει τον δεσμό ακόμα πιο συγκινητικό και εντυπωσιακό. Και ίσως ανοίγει τον δρόμο για μελλοντικές θεραπείες και νέες ανακαλύψεις.
Ένα όμως είναι βέβαιο: η σχέση ανάμεσα στη μητέρα και το παιδί δεν σταματά στους εννέα μήνες της εγκυμοσύνης. Συνεχίζεται, αόρατη αλλά υπαρκτή, σε κάθε κύτταρο, σε κάθε ανάσα, σε κάθε χτύπο της καρδιάς.
Disclaimer: Η φύλαξη αίματος ομφάλιου λώρου δεν εγγυάται ότι μια θεραπεία θα δουλέψει. Μόνο ο γιατρός μπορεί να καθορίσει τη χρήση του. Όλες οι πληροφορίες είναι για ενημερωτικούς σκοπούς.
Πηγή:Mothersblog.gr
