Βράδυ, μπάνιο, δόντια, πιτζάμες και… έρχεται το καθιερωμένο αίτημα του παιδιού σου: «διάβασέ μου το παραμύθι μας». Και παρόλο που στο σπίτι έχετε ένα σωρό άλλα παραμύθια, το παιδί ζητά το ίδιο παραμύθι κάθε φορά και εσύ σκέφτεσαι μήπως να το «εξαφανίσεις»;
Η επανάληψη και η συγκεκριμένη εμμονή, μπορεί να σου φαίνεται κουραστική και βαρετή, αλλά για το παιδί σου είναι ένας χρυσός θησαυρός. Ειδικοί σημειώνουν ότι αυτή η επανάληψη στο διάβασμα βοηθά το παιδί να νιώσει ασφάλεια, να ενισχύσει τις γνώσεις του, την ομιλία του και να χτίσει την αυτοπεποίθησή του.
Επανάληψη ίσον ασφάλεια στη ρουτίνα
Σύμφωνα με την αναπτυξιακή ψυχολόγο και συγγραφέα του βιβλίου «Your Essential Guide to Raising Good Humans» Aliza Pressman, «κάθε φορά που ένα παιδί αναζητά άνεση, έλεγχο και ασφάλεια, προσπαθεί να βρίσκει όμορφους τρόπους να βιώσει την προβλεψιμότητα και την οικειότητα του».
Με άλλα λόγια, το παιδί όταν γνωρίζει τι έρχεται, νιώθει ότι «ελέγχει» τον κόσμο γύρω του. Όπως σημειώνει η Pressman, καθώς οι ενήλικες είναι αυτοί που παίρνουν συνήθως τις αποφάσεις, η επανάληψη προσφέρει στο παιδί ασφάλεια, σιγουριά, αυτοπεποίθηση και έλεγχο. Έτσι, διαβάζοντας το ίδιο παραμύθι ξανά και ξανά – ειδικά όταν είναι το αγαπημένο του – κάνει το μωρό να αισθάνεται «λίγο μεγαλύτερο» στον κόσμο, έχοντας το αίσθημα της αυτονομίας και του ελέγχου.
Επίσης, μπορεί κάποιος να πει ότι η επανάληψη ενός παραμυθιού, δεν είναι απλώς μία επαναλαμβανόμενη ιστορία. Είναι το «σήμα» πως έρχεται η ώρα για ξεκούραση, ζεστασιά και εν τέλει σύνδεση με σένα!
Μικρά βήματα, νέες ανακαλύψεις
Μπορεί η συνήθεια του παραμυθιού να κουράζει, αλλά μόνο ένα έχει σημασία: το παιδί σου εξελίσσεται και προοδεύει. Κάνε μία παρατήρηση και συνειδητοποίησε ότι στην αρχή το παιδί χαζεύει τις εικόνες στο παραμύθι, αργότερα δείχνει ζώα, ήρωες κλπ και αργότερα ξεκινά κάθε φορά είτε τις ίδιες ερωτήσεις, είτε διαφορετικές.
Το να προσπαθεί να επαναλάβει λέξεις, να μάθει καινούργιο λεξιλόγιο, ισούται με «επαναληπτική ανακάλυψη». Σύμφωνα, μάλιστα, με την καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Vanderbilt, στο τμήμα διδασκαλίας και μάθησης στο Peabody College of Education and Human Development, Deborah Wells Rowe, «κάθε ανάγνωση αποκαλύπτει νέα επίπεδα νοήματος για το παιδί καθώς μεγαλώνει και ωριμάζει». Είναι ξεκάθαρο ότι με την πάροδο του χρόνου, το παιδί θα είναι σε θέση ν’ απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τις εικόνες ή να αναφέρει, πώς για παράδειγμα, αισθάνεται ένας χαρακτήρας στο παραμύθι. Επίσης, θ’ αρχίσει να περιμένει μια αστεία φωνή από τον αναγνώστη υποδυόμενος ρόλους και άλλα αναμενόμενα, τα οποία για εμάς τους γονείς είναι μία επανάληψη· για το παιδί όμως είναι μία πλούσια μαθησιακή εμπειρία.
«Μαμά, μπαμπά θα διαβάσω εγώ τώρα»
Σίγουρα θα έτυχε, έστω και μία φορά, ενώ διαβάζεις το καθιερωμένο παραμύθι εσύ, το παιδί να παίρνει τον ρόλο του αναγνώστη και να λέει χαρακτηριστικά «εγώ θα στο διαβάσω τώρα». Σκέφτηκες ποτέ ότι με αυτή την επανάληψη ενισχύεται η αυτοπεποίθησή του;
Είναι σαν να σου λέει: «Μαμά, μπαμπά, το διαβάσαμε, ξανά και ξανά, το ξέρω απ’ έξω από την αρχή μέχρι το τέλος… τώρα μπορώ και μόνος/η μου!».
Συμβουλές για να μην… κουραστείς κι’ άλλο
- Βάλε φαντασία. Δείξε τις λέξεις και εικόνες στο παιδί με το δάκτυλό σου για να γίνει το σκηνικό πιο ζωντανό. Καθοδήγησέ το και άφησέ το να δημιουργήσει την ιστορία στο μυαλό του.
- Βάλε συναίσθημα. Ρώτησε το παιδί τι βλέπει, τι νιώθει αυτό και ο κάθε ήρωας.
- Δώσε του το παραμύθι. Θα γίνει ο/η δάσκαλος/α και θα παίξει ρόλους!
- Παρατήρησε την εξέλιξή του. Η Deborah Wells Rowe συμβουλεύει να δίνουμε προσοχή στο καθημερινό διάβασμα του παραμυθιού. Όπως αναφέρει, «ένα βρέφος μπορεί να ξύσει την εικόνα που δείχνει ένα λαγουδάκι επειδή νομίζει ότι είναι αληθινό. Τελικά, θα μάθει να δείχνει το λαγουδάκι όταν του ζητάτε να το βρει. Και, μια μέρα, θα περάσει το δάχτυλό του κάτω από τη λέξη λαγουδάκι επειδή μπορεί να τη διαβάσει».
- Άλλαξε βιβλίο αν στ’ αλήθεια δεν πάει άλλο. Κάτι καινούργιο θα βρεθεί ξανά για να γίνει… επανάληψη!
Να θυμάσαι, λοιπόν, ότι το διάβασμα, αυτό το «βαρετό», στην τελική δεν είναι βαρετό. Είναι ένας θησαυρός για το μυαλό του παιδιού σου. Και να νιώθεις περήφανη/ος, που συμμετέχεις σε μία διαδικασία που πλάθεις το «είναι» του. Από την άλλη, όσο κι αν αυτό το στάδιο φαίνεται μακρύ και είναι, όντως φευγαλέο, μια μέρα θα ψάχνεις αυτή τη συνήθεια και αυτό το «μαμά, μπαμπά, ξανά και ξανά».
Γράφει η Χριστίνα Γεωργίου με πληροφορίες της popsci.com
