Πώς καλλιεργούμε την ευγένεια στο παιδί μας; Ας δούμε τις κινήσεις «κλειδιά» όπως αποκαλύπτονται από ερευνητές του Χάρβαρντ.
Όπως οι περισσότεροι γονείς, πιθανότατα έχετε κάποια ιδανικά όσον αφορά την ανατροφή των παιδιών σας. Θέλετε να είναι έξυπνα, επιτυχημένα, ευτυχισμένα, ευγενικά — αλλά ποιες αξίες είναι στην πράξη πραγματικά σημαντικές; Ερευνητές από το Χάρβαρντ αποφάσισαν να ασχοληθούν με το εν λόγω ζήτημα και πήραν συνεντεύξεις από 10.000 μαθητές γυμνασίου και λυκείου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Το 80% αυτών των παιδιών ανέφερε ότι οι γονείς τους τούς δίδαξαν πως η προσωπική ευτυχία και η υψηλή επίδοση είναι πιο σημαντικές από το να νοιάζεσαι για τους άλλους.
Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι το 96% των γονιών δηλώνει πως η ανάπτυξη ηθικών αξιών στα παιδιά τους είναι «σημαντική, αν όχι απαραίτητη». Όμως αυτή η μελέτη έδειξε πως τα παιδιά δεν το πιστεύουν. Μόνο το 19% θεώρησε πως το ενδιαφέρον για τους άλλους ήταν η κορυφαία προτεραιότητα των γονιών τους, ενώ το 54% είπε ότι η επιτυχία είχε μεγαλύτερη σημασία για τους γονείς τους και το 27% ανέφερε ότι η ευτυχία ήταν αυτό που θεωρούν οι γονείς τους ως πιο σημαντικό.
Τα ευρήματα συνοψίζονται καλύτερα στο εξής στατιστικό: τα παιδιά είχαν τρεις φορές περισσότερες πιθανότητες να συμφωνήσουν παρά να διαφωνήσουν με τη δήλωση:
«Οι γονείς μου είναι πιο περήφανοι όταν παίρνω καλούς βαθμούς στα μαθήματα παρά όταν είμαι ένα άτομο που νοιάζεται για την κοινότητα στην τάξη και το σχολείο».
Αλλά μην ανησυχείτε — το Χάρβαρντ έχει πλάνο… Οι ερευνητές πρότειναν τέσσερις τεχνικές για την ανατροφή ενός συμπονετικού και ηθικού παιδιού.
Τα 4 σημεία «κλειδιά» της ευγένειας, σύμφωνα με το Χάρβαρντ
1. Η εξάσκηση φέρνει την τελειότητα
Τα παιδιά χρειάζονται ευκαιρίες για να εξασκηθούν στο να είναι ευγενικά και πρόθυμα να βοηθήσουν — αυτές οι ιδιότητες δεν είναι απαραίτητα έμφυτες. Οι ερευνητές προτείνουν καθημερινή εξάσκηση, είτε πρόκειται για την προσφορά βοήθειας σε έναν φίλο με τα μαθήματα, συμμετοχή στις δουλειές του σπιτιού, μια ευθύνη στην τάξη ή συμμετοχή σε ένα φιλανθρωπικό πρότζεκτ. Η καθοδήγηση από τους ενήλικες είναι σημαντική.
2. Τα παιδιά χρειάζονται καθοδήγηση για να διαχειρίζονται «δύσκολα» συναισθήματα
Είναι δύσκολο για τα παιδιά να νοιαστούν για τους άλλους όταν κατακλύζονται από συναισθήματα όπως ο θυμός ή η ζήλια. Οι ενήλικες μπορούν να τα βοηθήσουν να διαχειριστούν αυτά τα συναισθήματα με παραγωγικούς τρόπους.
3. Τα παιδιά πρέπει να μάθουν να “κάνουν ζουμ μέσα και έξω”
Οι ερευνητές εξηγούν ότι τα παιδιά χρειάζεται να είναι ευαίσθητα στις ανάγκες των ανθρώπων του άμεσου περιβάλλοντός τους, αλλά και να μπορούν να βλέπουν τη γενικότερη εικόνα.
Μέσα από την υιοθέτηση πολλαπλών οπτικών γωνιών —συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συχνά παραμένουν αόρατες (όπως το καινούργιο παιδί στην τάξη, κάποιος που δεν μιλά τη γλώσσα τους ή ο επιστάτης του σχολείου)— διευρύνουν τον κύκλο του ενδιαφέροντός τους και αποκτούν την ικανότητα να σκέφτονται τη δικαιοσύνη στις κοινότητές τους και στην κοινωνία, αναφέρει η μελέτη.
4. Καθοριστικής σημασίας τα ισχυρά ηθικά πρότυπα
Με απλά λόγια, αυτό σημαίνει πως οι γονείς πρέπει να εφαρμόζουν στην πράξη όσα διδάσκουν. Η τελειότητα δεν είναι ο στόχος· το να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας είναι. «Κι εμείς, ως ενήλικες, πρέπει συνεχώς να εξασκούμαστε και να κάνουμε ζουμ μέσα και έξω, να καλλιεργούμε την ικανότητά μας για φροντίδα, να διευρύνουμε τον κύκλο του ενδιαφέροντός μας και να εμβαθύνουμε την κατανόηση της δικαιοσύνης και της ισότητας», γράφουν οι ερευνητές.
